مطالعه تنش خشکی در شرایط درون شیشه‌ای بر پاسخ برخی از ژنوتیپ های گل محمدی با تکیه بر روابط آبی

گل‌محمدی یکی از قدیمی‌ترین و با ارزش‌ترین واریته ها است که شرایط خشکی را تا حدودی تحمل می کند. با این وجود انتخاب و شناسایی ژنوتیپ هایی که تحمل بیشتری نسبت به خشکی دارند در توسعه کشت و کار آن موثر خواهد بود. بدین منظور آزمایشی تحت شرایط درون شیشه ای با استفاده از پلی اتیلن گلایکول در پنج سطح (صفر، 25، 50، 75 و 100 گرم در لیتر) بر روی چهار ژنوتیپ گل محمدی (مراغه، ارومیه، پاکدشت و کاشان) اجرا و میزان تحمل ژنوتیپ ها به تنش خشکی براساس صفات مربوط به روابط آبی گیاه به روش سطح پاسخ (rsm) سنجیده شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت خشکی، درصد ماده خشک در ژنوتیپ های مراغه، ارومیه و کاشان در مقایسه با شاهد افزایش یافت. ژنوتیپ مراغه در تنش خشکی 100 گرم بر لیتر دارای بیشترین وزن تر و خشک، کلروفیل کل، کلروفیل a و کلروفیل b و کمترین تعداد برگ و ارتفاع نسبت به سایر ژنوتیپ ها بود. میزان کاروتنوئید در ژنوتیپ‌های ارومیه و مراغه در 100 گرم بر لیتر پلی اتیلن گلایکول بیشتر از سایر ژنوتیپ‌ها بود. با افزایش خشکی محتوای آب برگ در ژنوتیپ های مراغه، کاشان و ارومیه کاهش یافت. ژنوتیپ مراغه با داشتن بیشترین محتوای نسبی آب برگ، از طرفی با کاهش در کاهش رطوبتی آب، میزان آب نسبی از دست رفته و کمبود آب اشباع، نسبت به سه ژنوتیپ دیگر عملکرد بهتری در برابر تنش خشکی نشان داد. پس از ژنوتیپ مراغه، ژنوتیپ پاکدشت نیز تا سطح 75 گرم بر لیتر پلی اتیلن گلایکول تاحدی در برابرتنش خشکی مقاوم بود.

study of in vitro drought stress on the response of some genotypes of damask rose relying on water relations

damask rose is one of the oldest and most valuable rose varieties that to some extent, tolerates water deficiency. however, the selection and identification of genotypes that are more tolerant to drought stress will be effective in development of cultivation of the plant. in this case, an experiment was performed under in vitro conditions using polyethylene glycol at five levels (0, 25, 50, 75 and 100 g l-1) on four genotypes of damask rose (maragheh, urmia, pakdasht and kashan) and the tolerance of genotypes to drought stress was measured based on water relations traits of the plant via response surface method (rsm). results showed that as the severity of drought stress increased, the percentage of dry matter was increased in genotypes of maragheh, urmia and kashan compared to the control. at concentration of 100 g l-1 peg, maragheh genotype had the highest fresh and dry weight, total chlorophyll, chl a and chl b and the lowest leaf number and height compared to the other genotypes. carotenoid contents in urmia and maragheh genotypes were higher in 100 g l-1 peg than other genotypes. as water deficiency increased, leaf water content in maragheh, kashan and urmia genotypes decreased. maragheh genotype with high values ​​of relative leaf water content, on the other hand, with a decrease in water moisture reduction, relative water loss and saturated water deficiency, showed a better protection mechanism against drought stress than the other three genotypes. after maragheh genotype, pakdasht genotype was partially resistance to drought stress up to 75 g l-1 polyethylene glycol.