تاثیر آلاینده نفتی فنانترن بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه وتیور (chrysopogon zizanioides)

وتیور گیاهی از تیره گندمیان است که به دلیل مقاومت بالا، سازگاری با محیط‌زیست و قابلیت بالای جذب آلودگی‌ها، می‌تواند در فرآیندهای حذف آلاینده‌های محیطی مورد استفاده قرار گیرد. از بین ترکیبات نفتی، هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای به دلیل پایدار بودن در محیط به عنوان آلوده‌کنندگان اولیه شناخته ‌شده‌اند. فنانترن معمولاً بیش‌ترین غلظت و آلاینده‌ترین در بین ترکیبات آروماتیک نفتی است. در این پژوهش، گیاه وتیور در گلدان با غلظت‌های فنانترن صفر (کنترل منفی)، صفر با استون (کنترل مثبت)، 250، 500، 1000، 2000 و 4000 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک خاک کاشته شد و اثرات فیزیولوژیک آن مورد بررسی قرار گرفت. در بالاترین غلظت فنانترن میزان کلروفیل و کاروتنوئید به ترتیب 20 درصد و 21 درصد کاهش ولی ترکیبات فنولی، پرولین و فعالیت آنتی‌اکسیدانی افزایش یافت. وزن ریشه و بخش هوایی در غلظت 250 میلی‌گرم فنانترن، کاهش معنی داری نسبت به شاهد داشت اما در غلظت‌های بعدی، شیب کاهشی آن کمتر شد. طول ریشه و حجم ریشه نیز روند کاهشی را نشان داد. چون فنانترن در ریشه انباشته شده است، لذا کاهش رشد بیشتری را نسبت به اندام هوایی نشان می دهد. حداکثر تجمع فنانترن در ریشه گیاه وتیور، 519 میلی گرم بر کیلوگرم در حداکثر غلظت فنانترن (4000 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک خاک) مشاهده شد. با توجه به مقاومت وتیور به غلظت‌های بالای فنانترن و تجمع در ریشه آن، می‌تواند به عنوان گزینه بسیار مناسبی برای فرآیند گیاه پالایی ترکیبات نفتی بکار برده شود.

Effect of phenanthrene oil pollutant on physiological and biochemical characteristics of vetiver plant (Chrysopogon zizanioides)

Vetiver plant belongs to Poaceae family with high resistance, environmental compatibility and high ability for pollution absorption, therefore it can be used in environmental pollutions removal processes. Among petroleum compounds, polycyclic aromatic hydrocarbons are known as primary pollutants due to their stability in the environment. Phenanthrene usually has the highest concentration and most polluting among the petroleum aromatic compounds. In this study, vetiver was planted in pot with phenanthrene concentrations of zero (negative control), zero with acetone (positive control), 250, 500, 1000, 2000 and 4000 mg/kg soil dry weight and its physiological effects were investigated. At the highest concentration of phenanthrene the amount of chlorophyll and carotenoids decreased 20% and 21%, respectively, but phenolic compounds, proline and antioxidant activity were increased. Root and shoot weights at a concentration of 250 mg phenanthrene were significantly reduced compared to the control, but at subsequent concentrations, their decreasing slope were reduced. Root length and root volume also decreased. As phenanthrene was accumulated in root, it caused more decreases compare to shoot. Maximum accumulation of phenanthrene in vetiver root was 519 ppm in 4000 mg/kg soil dry weight phenanthrene concentration. Due to the resistance of vetiver to high concentrations of phenanthrene and its accumulation in roots, this plant can be used as a very suitable plant for the phytoremediation process of petroleum compounds.