اثر پرایمینگ و سن بذر بر جوانه‌زنی، رنگیزه‌های فتوسنتزی و محتوای بیوشیمیایی گیاهچه کینوا

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذور چهار ساله کینوا بر صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهچه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در محل آزمایشگاه فرآوری بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو سطح سن بذر (یک سال و چهار سال) و چهار تیمار پرایمینگ (شاهد بدون پرایم، هیدروپرایمینگ، سالیسیلیک اسید با غلظت ppm50 و نیترات پتاسیم با غلظت 2 گرم بر لیتر) بودند. اثر پیری بر تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. با افزایش سن بذر درصد جوانه‌زنی (45.6 درصد)، سرعت جوانه‌زنی (63.43 درصد)، طول گیاهچه (59.21 درصد)، محتوای کلروفیل a (53.1 درصد)، محتوای کلروفیل b (67.4 درصد)، کاروتنوئید (56.6 درصد)، قند محلول (55.8 درصد)، پروتئین (47 درصد)، آنتوسیانین (62 درصد) و فعالیت آنزیم کاتالاز (50 درصد) کاهش یافته و میزان نشت الکترولیت‌ها به میزان 25.9 درصد افزایش یافت. اثر پرایمینگ بر تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود و باعث بهبود صفات مورد مطالعه شد. همچنین اثر متقابل سن بذر و پرایمینگ نیز بر برخی صفات معنی‌دار بود. پرایمینگ بذور چهار ساله با نیترات پتاسیم به عنوان بهترین ترکیب تیماری موجب افزایش درصد جوانه‌زنی (52.67 درصد)، سرعت جوانه‌زنی (حدود 4.9 برابر)، طول ساقه‌چه (4.3 برابر)، محتوای کلروفیل a (77.4 درصد)، محتوای کلروفیل b (180 درصد)، کاروتنوئید (92.8 درصد)، پروتئین (2 برابر) و فعالیت آنزیم کاتالاز (2.5 برابر) و کاهش 40.2 درصدی نشت الکترولیت‌ها از غشا پلاسمایی شد. با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان اظهار داشت که استفاده از روش پرایمینگ با نیترات پتاسیم می‌تواند اثرات پیری و زوال بذر را تا حد بالایی تعدیل نماید. 

Effect of priming and seed age on germination, photosynthetic pigments, and biochemical content of Quinoa seedling

To investigate the effect of quinine seed priming on morpho-physiological and biochemical traits of seedlings, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with four replications at the seed processing laboratory of the Shahed University of Tehran. Experimental factors included two levels of seed age (one-year old and four-year old) and four priming treatments (control without priming, hydro-priming, salicylic acid with a concentration of 50 ppm and potassium nitrate with a concentration of 0.2 wt% by volume). The effect of seed age on all studied traits was significant at the level of 1% probability. With increasing seed age, germination percentage (45.6%), germination rate (63.43%), seedling length (59.21%), chlorophyll a content (53.1%), chlorophyll b content (67.4%), carotenoids (6 56.6%), soluble sugar (55.8%), protein (47%), anthocyanin (62%) and catalase activity (50%) decreased whereas the amount of electrolyte leakage increased by 25.9%. The effect of priming on all studied traits was significant at the level of one percent probability and improved the studied traits. The interaction effect of seed age and priming on some traits was also significant. Priming of four-year-old seeds with potassium nitrate as the best treatment composition increased Germination percentage (52.67%), Germination rate (about 490%), Shoot length (about 430%), Chlorophyll a content (77.4%), Chlorophyll b content (180%), Carotenoids (92.8%), Protein (200%) and Catalase activity (250%) and 40.2% reduction of Electrolyte leakage from the plasma membrane. According to the obtained results, it can be stated that the use of the potassium nitrate priming method can greatly reduce the effects of ageing and seed deterioration.