تاثیر تلفیق کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد و کیفیت دانه سیاهدانه تحت سطوح مختلف آبیاری

تنش خشکی از تنش‌های غیر زیستی است که باعث کاهش تولید گیاهان زراعی می‌گردد. بهره‌گیری از کودهای زیستی می‌تواند باعث تعدیل اثرات منفی تنش خشکی و کاهش مصرف نهاده‌های شیمایی در نظام‌های زراعی گردد. به منظور بررسی تاثیر مصرف توام کودهای زیستی و شیمیایی بر صفات مرتبط با عملکرد و کیفیت دانه سیاهدانه تحت سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت کرت‌های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان اجرا شد. سطوح آبیاری شامل آبیاری به میزان 100 و 70% نیاز آبی گیاه به‌عنوان فاکتور اصلی و سطوح کودی شامل100% کودهای شیمیایی، 80% کودهای شیمیایی + کودهای زیستی، 60% کودهای شیمیایی + کودهای زیستی، 40% کودهای شیمیایی + کودهای زیستی و عدم استفاده از کود (شاهد) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. کود زیستی استفاده شده تلفیقی از کود زیستی ازته بارور-1 + کود زیستی فسفاته بارور-2 و کود زیستی پتاس بارور-2 بود. نتایج نشان داد که آبیاری به میزان 70% نیاز آبی گیاه باعث کاهش معنی‌دار ارتفاع بوته (19%)، تعداد کپسول در بوته (12.1%)، تعداد دانه در کپسول (25.1%)، وزن هزار دانه (7.5%)، عملکرد دانه (27%)، عملکرد بیولوژیک (21.3%)، شاخص برداشت (2.2%)، محتوای فسفر (9.5%) و پتاسیم دانه (12.1%)، عملکرد اسانس (12.1%) و روغن دانه (30.2%) شد. تلفیق کودهای زیستی و شیمیایی اثرات مثبتی بر صفات مورد بررسی داشت و در نهایت، بیشترین عملکرد دانه (798.18 کیلوگرم در هکتار) از تیمار تلفیق 60% کودهای شیمیایی + کودهای زیستی حاصل شد. با توجه به اثرات مثبت مصرف توام کودهای زیستی و شیمیایی بر صفات مرتبط به عملکرد و کیفیت دانه سیاهدانه، جایگزین کردن تلفیقی از کودهای زیستی و شیمیایی به جای مصرف کودهای شیمیایی به تنهایی پیشنهاد می‌گردد. 

Effect of combining biological and chemical fertilizers on yield and quality of Black Cumin grain under different irrigation levels

Drought stress is one of the abiotic factors that reduces crop production. The use of biofertilizers can mitigate the negative effects of drought stress and reduce chemical inputs on agricultural systems. In order to investigate the effect of combined management of chemical and biological fertilizers on yield and quality-related traits of black cumin (Nigella sativa L.) under different irrigation levels, a split-plot experiment was conducted based on a randomized complete block design with four replications at a research farm University of Kurdistan during 2016 spring. Two irrigation levels (100% and 70% of plant water requirement) were randomized on the main plot. Five fertilizer levels (100% chemical fertilizers, 80% chemical fertilizers + biofertilizers, 60% chemical fertilizers + biofertilizers, 40% chemical fertilizers + biofertilizers, and non-fertilizer application) were randomized on a sub-plot. The results showed that irrigation by 70% of the plant water requirement significantly ramped down plant height (19%), number of capsules per plant (12.1%), number of seeds per capsule (25.1%), 1000-seed weight (0.5). 7%), grain yield (27%), biological yield (21.3%), harvest index (2.2%), phosphorus content (9.5%) and grain potassium (12.1%), essential oil ( 12.1%) as well as oil yield (30.2%). The combination of bio-chemical fertilizers had positive effects on the studied traits. Finally, the highest grain yield was obtained from the combined treatment of 60% chemical fertilizers + bio-fertilizers (798.18 kg ha-1). Due to the positive effects of combining bio-chemical fertilizers on the yield and quality of black cumin, it is recommended to replace the combination of bio-chemical fertilizers instead of using only chemical fertilizers.