اثر تلقیح دو‌گانه میکروارگانیسم‌ها با بذر بر غلظت تنظیم‌کننده‌های رشد گیاه و عملکرد دانه جو تحت سطوح مختلف نیتروژن

به منظور بررسی اثر تلقیح دو گانه باکتری حل کننده فسفات و آزوسپیریلوم بر وضعیت تنظیم کننده های رشدی و عملکرد دانه جو تحت سطوح مختلف نیتروژن آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال 1393 انجام شد. آزمایش در قالب طرح اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی بوده و تیمارها شامل عامل اصلی کود شیمیایی اوره در چهار سطح شامل (صفر، 50، 75 و 100 درصد که به ترتیب معادل با صفر، 150، 225 و 300 کیلوگرم در هکتار است) و عامل های فرعی شامل باکتری آزوسپیریلوم لیپوفروم در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد باکتری) و باکتری سودوموناس فلورسنس در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد باکتری) با سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد کاربرد توام 75 درصد کود اوره و باکتری آزوسپیریلوم لیپوفروم و کاربرد تیمار اصلی سودوموناس فلورسنس بیشترین میزان تنظیم کننده رشد اکسین را حاصل کردند. اثر متقابل دو گانه اوره و باکتری آزوسپیریلوم لیپوفروم و اثر متقابل دو گانه باکتری آزوسپیریلوم لیپوفروم و باکتری سودوموناس فلورسنس بیشترین میزان تنظیم کننده رشد سیتوکنین را تولید کردند. میزان جیبرلین در تیمار سه گانه کاربرد 100 درصد کود اوره، باکتری آزوسپیریلوم لیپوفروم و باکتری سودوموناس فلورسنس نسبت به تیمار شاهد (عدم مصرف هر سه تیمار) 1/261 درصد اختلاف داشتند. بیشترین میزان عملکرد دانه در تیمارهای سودوموناس فلورسنس (4700 کیلوگرم در هکتار) و کاربرد توام 100 درصد کود اوره و باکتری آزوسپیریلوم لیپوفروم (5500 کیلوگرم در هکتار) مشاهده گردید. به نظر می‌رسد که کاربرد کود اوره و استفاده از هر دو نوع کود بیولوژیکی به دلیل پتانسیل بالای باکتری های محرک رشد ریزوسفری در تولید تنظیم کننده ‌های رشد گیاهی سبب افزایش رشد ریشه گردیده است که در نهایت باعث افزایش جذب آب و مواد غذایی از خاک و افزایش عملکرد دانه شد.

Effect of dual microorganism inoculations of seed on the amount of plant growth regulators and barley grain yield under different nitrogen levels

هIn order to investigate the effects of dual phosphorus and Azospirilum solubilizing bacteria on hormonal condition and barley grain yield under different levels of nitrogen, an experiment was conducted in Agricultural Research Station of Islamic Azad University of Karaj, in 2014. The experiment was  carried out as a factorial split- plot design  based on randomized complete block design with three replications. The treatments included the main factor of the nitrogen fertilizer in four levels (0, 50, 75 and 100%, equivalent to zero, 150, 225 and 300 kg per Hectares respectively) and sub factors including Azospirilum lipophorm bacteria in two levels (application and non-application of bacteria) and also Pseudomonas fluorescens bacterium in two levels (application and non-application of bacteria). The results showed that application of 75% nitrogen and A. lipophorum and the application of the main treatment of P. fluorescens produced the highest amount of auxin hormone. The interactions of urea and A. lipophorum and the dual interactions of A. lipophorum and P. fluorescens produced the highest levels of cytokinin hormone. The levels of hormones showed in the triple treatments of 100% nitrogen, A. lipophorum and P. fluorescens bacteria compared to the control treatment (not treatments) had 261.1% difference. The highest grain yield was observed in p. fluorescens (4700 kg ha-1) treatment and using 100% application of urea and A. lipophorum (5500 kg ha-1). As a result, the application of nitrogen fertilizer and the use of both types of biological fertilizers led to an increase in the production of hormones that ultimately increased root growth, ultimately, increased water absorption and nutrients from the soil and increased grain yield.