اثر تنش سرما بر برخی صفات فیزیولوژیکی و سیستم‌های آنتی‌اکسیدانی بزرک (linum usitatissimum l.) در مرحله گیاهچه‌ای

به منظور بررسی تاثیر تنش سرما بر برخی شاخص های فیزیولوژیک سه ژنوتیپ برگزیده بزرک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در چارچوب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اتاقک رشد دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر رفسنجان اجرا شد. عامل اول سرما در سه سطح (25 ، صفر و 2.5- درجه سلسیوس) و عامل دوم ژنوتیپ در سه سطح شامل سه ژنوتیپ به نام های mar778b،cyp706  وind1257  بود. این سه ژنوتیپ بر اساس نتایج یک پیش آزمایش به ترتیب متحمل، نیمه متحمل و حساس به سرما بودند. نتایج نشان داد با کاهش دما از 25 به صفر درجه سلسیوس تغییر معنی داری در هیچ یک از صفت های مورد بررسی دیده نشد اما با کاهش دما از صفر به 2.5- درجه محتوای قندهای محلول، پرولین و مالون دی آلدهید برگ ژنوتیپ حساس به سرما (ind1257) بسیار بیشتر از دو ژنوتیپ دیگر افزایش و محتوای کلروفیل (a+b) بسیار کمتر افزایش یافت. همچنین محتوای کاروتنوئیدهای برگ ژنوتیپ مقاوم ( mar778b) در دمای 2.5- درجه بطور معنی داری کمتر از دمای شاهد (25 درجه سلسیوس) بود اما در دو ژنوتیپ دیگر تفاوتی با شاهد نداشت. در نهایت اینکه فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز با کاهش دما از شاهد به صفر و 2.5- درجه بطور معنی داری کاهش یافت اما فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در ژنوتیپ مقاوم به سرما (mar778b ) در دمای 2.5- درجه بطور معنی داری بیش از دمای صفر و 25 درجه سلسیوس بود. نتایج آزمون همبستگی رابطه معکوس و معنی دار فعالیت این آنزیم را با شاخص حساسیت به تنش نشان داد.

Effect of cold stress on some physiological characteristics and antioxidant systems in (Linum usitatissimum L.) genotypes at seedling stage

In order to study the effects of cold stress on some physiological characteristics of three pre-selected of linseeds, a factorial experiment based on completely randomized design with two factors and three replications was carried out in growth chamber of Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, IRAN. The first factor was cold treatment at three levels (25, 0 and -2.5 OC) and the second factor was genotype including three accessions named MAR778b, CYP706 and IND1257 selected based on preliminary test as tolerant, semi tolerant and sensitive to cold, respectively. The results showed that temperature decrease from 25 to 0OC did not induce any significant change in any traits. On the contrary, -2.5 OC treatment significantly increased content of total soluble sugars, proline and malondialdehyde IND1257 (susceptible) much more, and chlorophyll content, much less than two other genotypes. Also, total leaf carotenoids content of tolerant genotype (MAR778b) at -2.5 OC was significantly lower companed to the control (25 OC), though those of two other genotypes were not different. Finally, poly phenol oxidase activity decreased by 0 and -2.5 OC in all three genotypes but phenyl alanine amonialyase increased at -2.5 OC compared to 0 and 25 OC only in tolerant cultivar (MAR778b). Correlation analysis revealed a significant reverse association of PAL activity with stress susceptibility index.