تاثیر منابع کربنی اتانول و متانول بر ویژگی‌های مورفو فیزیولوژیک گیاه دارویی بادرنجبویه (melissa officianlis l.)

به منظور بررسی تاثیر منابع مختلف کربنی (اتانول و متانول) بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرنجبویه (melissa officianlis l.)، آزمایشی گلدانی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شاهد در سال 1397 انجام شد. تیمارهای محلول‌پاشی شامل غلظت‌های مختلف صفر، 15، 30 و 45 درصد از اتانول و متانول بود. نتایج نشان داد که اتانول 15 درصد بیشترین تاثیر را بر تعداد برگ در بوته و فلاونوئید کل داشت. هر چه غلظت اتانول از 15 درصد حجمی افزایش یافت از میزان فلاونوئید کاسته شد، به‌طوری‌که در غلظت 45 درصد اتانول، اثرات بازدارنده آن ظاهر شد. بیشترین ارتفاع گیاه و درصد پروتئین به ترتیب در تیمار 15 درصد متانول و تیمار 45 درصد اتانول حاصل شد. همچنین بالاترین میزان درصد و عملکرد اسانس نیز از تیمار متانول 45 درصد به‌دست آمد. کاربرد تیمارهای تلفیقی 15 درصد اتانول و 45 درصد متانول، سبب تولید بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک، کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل گردید. بنابراین استفاده از ترکیبات الکلی نظیر متانول و اتانول یکی از راهکارهای مناسب در بالا بردن میزان عملکرد و کیفیت گیاه دارویی بادرنجبویه می‌باشد.

Effect of carbon sources of ethanol and methanol on morpho physiological parameters of Melissa officianlis L.

In order to investigate the effect of different carbon sources (ethanol and methanol) on some morphological and physiological characteristics of Melissa officianlis L., a pot experiment was conducted in factorial based on completely randomized design with three replications in the research greenhouse of Shahed University in 2018. Foliar treatments included different concentrations of 0, 15, 30 and 45% ethanol and methanol. The results showed that ethanol 15% had the most effect on leaf number per plant and total flavonoid. As ethanol concentration increased by 15%, the flavonoid content decreased, so that at 45% ethanol concentration, its inhibitory effects appeared. The highest plant height and protein percentage were obtained in 15% methanol and 45% ethanol treatments, respectively. The highest percentage and yield of essential oil were obtained from methanol treatment with 45%. The combined application of 15% ethanol and 45% methanol, produced the highest biological yield, chlorophyll a, chlorophyll b and total chlorophyll. Therefore, the use of alcoholic compounds such as methanol and ethanol is one of the appropriate strategies to improve the yield and quality of Melissa officianlis L.