تاثیر تنش خشکی و برخی کودهای زیستی (باکتری pseudomonas fluorescens، باکتری azotobactore chroococcum و قارچ مایکوریزا) بر رشد، رنگدانه های فتوسنتزی و برخی صفات فیزیوشیمیایی گل همیشه بهار

بهره گیری از رابطه هم زیستی گیاه با قارچ میکوریزا و باکتری های محرک رشد یکی از راهکارهای کاهش تنش خشکی بوده که اخیراً در کشاورزی به کار می رود. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در زمستان و بهار 1396-1397 در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طراحی و اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل 2 سطح تنش خشکی (100 و 50 % ظرفیت زراعی) و 8 سطح کود زیستی (باکتری pseudomonas fluorescens (ps)، باکتری azotobactore chroococcum (az)، قارچ مایکوریزا (m)، باکتری ps+ قارچ مایکوریزا، باکتری az + قارچ مایکوریزا، باکتری ps + باکتری az، باکتری az + باکتری ps + قارچ مایکوریزا و شاهد (عدم استفاده از باکتری و قارچ)) بود. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی در گیاه دارویی همیشه بهار منجر به کاهش رشد در گیاه شد بطوریکه با کاهش ظرفیت زراعی خاک از 100 درصد به 50 درصد ظرفیت زراعی، سطح برگ، تعداد گل، قطر گل، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، وزن خشک گلبرگ و هدایت روزنه ای در گیاه نسبت به تیمار شاهد کاهش و مقدار پرولین، کربوهیدرات کل و محتوی کلروفیل گیاه افزایش داشت. کاربرد باکتری های محرک رشد در اکثر صفات منجر به بهبود صفات اندازه گیری شده در گیاه در شرایط تنش و غیر تنش گردید. بیشترین سطح برگ در اثر کاربرد باکتری azotobactore chroococcum (48/2816 میلیمتر مربع)، بدست آمد. بیشترین مقدار وزن خشک کاسه گل در تیمار کاربرد باکتری pseudomonas fluorescens (52/4 گرم) در شرایط 100% ظرفیت زراعی و پس از آن و بدون اختلاف معنی دار در تیمار کاربرد توام قارچ مایکوریزا و باکتری pseudomonas fluorescens در شرایط 100% ظرفیت زراعی خاک (81/3 گرم) ثبت شد. در نتیجه کاربرد باکتری pseudomonas fluorescens در خاک به تنهایی یا توام با قارچ مایکوریزا در گیاه همیشه بهار در شرایط تنش خشکی قابلیت بهبود رشد گیاه را داشته و منجر به افزایش کارایی گیاه در شرایط تنش خشکی شد.

Effect of drought stress and some Bio fertilizers (Pseudomonas fluorescens, Azotobactore chroococcum and mycorrhiza) on growth, photosynthetic pigments and some physiochemical traits of Calendula officinalis

The use of plant interconnectedness with mycorrhizal fungi and growth promoting bacteria is one of the ways to reduce drought stress that has recently been used in agriculture. A factorial experiment based on a completely randomized design with four replications was designed and conducted in winter and spring of 13961396 in research greenhouse of the Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad. Experimental treatments consisted of 2 levels of drought stress (100 and 50% Field Capacity) and 8 levels of bio fertilizer (Pseudomonas fluorescens (Ps), Azotobactore chroococcum (Az), mycorrhiza fungi (M), Ps + M, Az + M, Ps + Az, Az + Ps + M and control (no bacteria and fungi). The results showed that drought stress (50%FC) in Calendula led to decrease in plant growth, leaf area, flower number, flower diameter, shoot and root dry weight, petal Dry weight and stomata conduction significantly compared to control treatment (100% FC), and also the amount of proline, total carbohydrate and chlorophyll content of the plant increased in drought stress. Application of growth stimulating bacteria in most traits led to improved traits measured in plant under stress and nonstress conditions. The highest leaf area was obtained by application of Azotobactore chroococcum (286.88 mm 2). The highest flower dry weight was in Pseudomonas fluorescence treatment (4.22 g) under 100% FC and after that without significant difference, in treatment of combination mycorrhizal fungus and Pseudomonas fluorescence at 100% FC (3.18 g) was recorded. As a result, the application of Pseudomonas fluorescence in soil alone or in combination with mycorrhizal fungi under drought stress conditions has the ability to improve plant growth and led to increased plant efficiency under drought stress conditions.