اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر ویژگی های کیفی، عملکرد و اجزای عملکرد گوار (cyamopsis tetragonoloba (l.) taub) در استان گیلان

به منظور تعیین بهترین تراکم و تاریخ کاشت گوار در شرایط آب و هوایی گیلان و اثر آن بر کیفیت، عملکرد و اجزای عملکرد بذر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقاتی موسسه تحقیقات برنج رشت واقع در روستای گیل پرده سر سنگر در سال 1396 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تاریخ کاشت در چهار سطح (٢٢ اردیبهشت، ٥ خرداد، ١٩ خرداد، ٢ تیر) و تراکم بوته در سه سطح (20، 40 و 60 بوته در مترمربع) بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که تاخیر در تاریخ کاشت از 5 خرداد به 2 تیر ماه میزان پروتئین، میزان گالاکتومانان، ارتفاع بوته، وزن خشک بوته در مرحله گل دهی، تعداد غلاف در بوته، وزن صد بذر، عملکرد بذر و عملکرد بیولوژیک را به ترتیب 42.55، 45.09، 25.26، 62.42، 62.72، 13.82، 77.14 و 58.96 درصد کاهش داد. بیش ترین عملکرد بذر (6987.25 کیلوگرم در هکتار)، پروتئین (28.2 درصد) و گالاکتومانان (27.5 درصد) در تاریخ کاشت 5 خرداد و تراکم 40 بوته در مترمربع مشاهده شد. هم چنین صفات فوق با افزایش تراکم از 20 به 40 بوته در مترمربع روند افزایشی داشتند. ولی افزایش بیشتر تراکم به 60 بوته در مترمربع، کاهش این صفات را در پی داشت. میزان کربوهیدرات نیز با تاخیر در کاشت افزایش پیدا کرد. تعداد بذر در غلاف و میزان روغن تحت تاثیر تاریخ و تراکم های مختلف کاشت قرار نگرفت. هم چنین نتایج نشان داد که با تاخیر در کاشت، طول فصل رشد کاهش می یابد. نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که تاریخ کاشت و تراکم بوته مناسب نقش موثری در افزایش عملکرد، اجزای عملکرد و برخی ویژگی های کیفی بذر (میزان پروتئین، گالاکتومانان، کربوهیدرات و روغن) گوار دارد و تاریخ کاشت 5 خرداد ماه و تراکم 40 بوته در مترمربع، به دلیل برخورداری از فصل رشد طولانی تر و مناسب بودن شرایط آب و هوایی، ضمن تولید غلاف و وزن صد بذر بالاتر، نسبت به سایر تیمارها عملکرد بذر بالاتری داشت.

Effect of planting date and plant density on qualitative characteristics, yield and yield components of guar Cyamopsis tetragonoloba (L.) Taub. in Guilan province

In order to investigation the effect of planting date and plant density on some quantitative and qualitative traits, yield and yield components of Guar in Guilan province, an experiment was conducted in a factorial experiment in a randomized complete block design with three replications in a research station of Rice Research Institute located in Gilpardesar village at Sangar in 2017. Experimental treatments included Planting dates at four levels (12 May, 26 May, 9 June, 23 June) and plant density at three levels (20, 40 and 60 plant.m2). Results showed to delay in planting date from 26 May to 23 June, protein percentage, galactomannan percentage, plant height, dry weight at flowering stage, Number pods per plant, 100 seed weight, seed yield and biological yield were decreased 42.55%, 45.09%, 25.26%, 62.42%, 62.72%, 13.82%, 77.14% and 58.96%, respectively. The highest of seed yield (6987.25 Kg.ha1), protein (28.2%) and galactomanan (27.5%) was obtained from 26 May sowing date and plant density of 40 plant.m2. The above traits also increased with increasing in density from 20 to 40 plant.m2. But a further increase in density to 60 plant.m2 resulted in a decrease in these traits. Carbohydrate also increased with delay in planting. The number of seeds per pod and fat percentage was not affected by different planting dates and densities. The results also showed to delay in planting reduced the length of the growing season. The results of the present study indicate that proper planting date and plant density play an important role in yield enhancement and quality characteristics of guar seed and planting date of 26 May and density of 40 plant.m2, due to longer growing season and appropriate climatic conditions. In addition, pod yield and seed weight, were higher seed yield than other treatments.