تاثیر محلول‌پاشی پوترسین و نیترات کلسیم بر برخی صفات فیزیولوژی کنجد (sesamum indicum l.) در سطوح مختلف رطوبتی

تنش رطوبتی، یکی از مهم ترین عوامل کاهش دهنده عملکرد محصولات زراعی ازجمله گیاهان دانه روغنی در کشورمان است. ازاین‌رو این تحقیق باهدف مطالعه تاثیر سطوح مختلف رطوبتی بر محتوای اسیدآمینه متیونین، پرولین، قند محلول و پروتئین برگ کنجد در سال زراعی 1397 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. در این آزمایش سطوح رطوبتی در سه سطح شامل: 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی کنجد به‌عنوان فاکتور اصلی و محلول‌پاشی نیترات کلسیم در سه سطح 05 و 10 میلی مولار و پوترسین در دو سطح (0.5 میلی مولار و محلول‌پاشی با آب) به‌عنوان فاکتور فرعی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برهمکنش سطوح رطوبتی، نیترات کلسیم و پوترسین برای اسیدآمینه متیونین، لیزین، پرولین و عملکرد دانه معنی دار بودند بیشترین مقدار اسیدآمینه متیونین 0.060 میلی گرم بر گرم وزن‌تر در صورت محلول‌پاشی نیترات کلسیم 10 میلی مولار و با مصرف پوترسین در سطوح رطوبتی 50% نیاز آبی به دست آمد. برهمکنش های دوگانه نیترات کلسیم و پوترسین، سطوح رطوبتی و پوترسین و هم چنین سطوح رطوبتی و نیترات کلسیم بر قند محلول و پروتئین برگ معنی دار بود. به‌طورکلی کاربرد محلول‌پاشی نیترات کلسیم و پوترسین بهترین تیمار در جهت کاهش تاثیرات سطوح رطوبتی در گیاه کنجد بود که نشان دهنده وجود رابطه هم افزایی بین آن‌ها در کاهش اثرات ناشی از سطوح رطوبتی است.

Effect of putrescine and calcium nitrate foliar application on some Physiological traits of (Sesamum indicum L.) under different moisture

Moisture stress is one of the most important factors reducing crop yield, including oilseed crops, in Iran. Therefore, this study aimed to study the effect of different moisture levels on amino acid content of methionine, proline, soluble sugar and protein of sesame leaf in the 2018 crop year. Data water collected in a split plotfactorial experiment with a randomized complete block design with three replication at the Birjand University of Agriculture Research Farm. In this experiment, moisture at three levels (100, 75 and 50% of sesame water requirement) as the main factor application of calcium nitrate at three levels (0, 5 and 10 Mm) and putrescine at two levels (0.5 Mm and water spraying solution) were considered as subfactors. The result showed that the interaction of moisture levels, calcium nitrate, and putrescine were significant (p <0.05) for methionine, lysine, proline amino acids and grain yield. The highest amount of methionine amino acid (0.060 mg/g fresh weight) was obtained in the case of 10 Mm calcium nitrate foliar application with putrescine use at 50% water requirement level. The dual interaction of calcium nitrate and putrescine, moisture levels and putrescine, as well as moisture levels and calcium nitrate, were significant on soluble sugar and protein of sesame leaf. In general, foliar application of calcium nitrate and putrescine was the best treatment to reduce the effect of moisture levels on sesame and indicating a synergistic relationship between them in reducing the effect of moisture stress.