اثر قارچ مایکوریزا بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک سه ژنوتیپ زنبق آلمانی (iris germanica) تحت تنش شوری

زنبق (iris spp.) یکی از گیاهان زینتی و دارویی مهم از خانواده زنبق می باشد. تحقیق حاضر باهدف بررسی قارچ مایکوریزا بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک سه ژنوتیپ زنبق آلمانی تحت تنش شوری صورت گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمار ها شامل چهار سطح شوری (1، 4، 8، 12 دسی زیمنس بر متر)، سه سطح قارچ مایکوریزا (صفر، 15 و 25 گرم در کیلوگرم) و سه ژنوتیپ زنبق اصلاح شده (oprc-122، oprc-125، oprc-s54) بودند. با افزایش سطح شوری، وزن خشک برگ، کلروفیل a، b، کلروفیل کل و غلظت پتاسیم برگ به طور معنی داری کاهش و میزان پروتئین، فعالیت آنزیم کاتالاز و غلظت سدیم برگ افزایش یافت. در ژنوتیپ oprc-122 شوری 8 دسی زیمنس بر متر، استفاده از 15 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا، منجر به افزایش معنی دار (0.21 میلی گرم در گرم) کلروفیل a در مقایسه با شاهد و تیمار 25 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا گردید. همچنین در ژنوتیپ مذکور، در شوری 8 دسی زیمنس بر متر، استفاده از 15 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا در مقایسه با شاهد و 25 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا، کلروفیل b را به طور معنی داری افزایش داد. کاربرد از 15 و 25 گرم در کیلوگرم قارچ در شوری 8 دسی زیمنس بر متر توانست میزان سدیم را در ژنوتیپ oprc-122 به ترتیب 29.71 و 35.50 درصد نسبت به شاهد کاهش دهد. کاربرد 25 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا در شوری 12 دسی زیمنس بر متر در ژنوتیپ oprc-125 میزان پتاسیم برگ را 12.61 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. به طور کلی، به نظر می رسد که از میان سه ژنوتیپ مورد بررسی، ژنوتیپ oprc-122 مقاومت بیشتری به تنش نشان داده و تیمارهای قارچی در هر سه ژنوتیپ بهتر از شاهد توانستند تحمل به شوری گیاه را افزایش دهند.

Effect of mycorrhizal fungi on some morphophisiological charachteristics of three genotypes of German iris (Iris germanica) under salt stress

Iris (Iris spp.) is one of the major ornamental and pharmaceutical plant species from Iridaceae family. The aim of this study was investigation the effect of mycorrhizal fungi on some morphophysilogical charachteristics of three genotypes of Iris germanica under salt stress. Experiment was conducted on a factorial and completely randomized design (CRD) with three replications. Treatments of this experiment were consisted of four levels of salinity (1, 4, 8 and 12 ds/m), three levels of mycorrhizal fungi (0, 15 and 25 g/kg) and three breeded genotypes of iris (OPRC122, OPRC125 and OPRCS54). Whit increasing salinity level, dry weight of leaf, cholorophyll a, b, total chl, and potassium content of leaves significantley decreased and protein, catalas enzyme activity increased. In OPRC122 genotype, 30 g/pot mycorrhizal fungi aplication led a significant increase (0.21 mg/g) of chl a in compare of control and 25 g/kg mycorrhizal fungi treatment. Also in the mentioned genotype, at salinity of 8 dS/m, application of 25 g/kg in mycorrhizal fungi compared to control and 15 g/kg mycorrhizal fungi significantly increased chlorophyll b. Application of 15 and 25 g/kg of mycorrhizal fungi at 8 dS/m decreased the sodium content in OPRC122 genotype by 29.71% and 35.50%, respectively. Using of 50 g/pot mycorrhizal fungi at 12 dS/m in OPRC125 genotype increased leaf potassium content by 12.61% compared to control. Generally, it seems that among three studied genotypes, OPRC122, showed the most resistance to salinity and mycorrhizal fungi treatments better than control could increase salt tolerance of all three genotypes.