ارزیابی میزان بیان برخی از ژن‌های تحمل به خشکی و تغییرات آنزیمی در ارقام منوژرم چغندرقند تحت شرایط تنش خشکی

چغندر قند یکی از گیاهان استراتژیک و صنعتی دنیا محسوب می گردد و نقش مهمی در تولید قند دارد. خشکی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید چغندر قند است. بر این اساس این آزمایش در قالب طرح کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در سال زراعی 95-1394 با چهار تکرار در منطقه چناران روستای بهمن جان انجام شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل سه دور آبیاری 7 و 14 و 21 روز به روش قطره ای و فاکتور فرعی مشتمل بر 4 رقم (شامل ارقام خارجی سمنتا و پیرولا و ارقام داخلی شامل پایا (016) و شکوفا (034)) بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد با افزایش فواصل آبیاری از 7 به 21 روز موجب کاهش عملکرد ریشه چغندرقند از 88.7 به 76.1 تن در هکتار گردید. همچنین با افزایش فواصل آبیاری از 7 به 21 روز میزان اکسیداسیون سلولی که بر آوردی از فعالیت رادیکال های آزاد اکسیژن (ros) می باشد مطابق انتظار افزایش نشان داد که در تیمار آبیاری هر 21 روز (21.8 میکرومول بر گرم وزن تر) بیشترین مقدار آن مشاهده شد. بیشترین مقدار آنزیم کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز به ترتیب 119 و 1481 واحد استاندارد بر میلی گرم پروتئین بود که به ترتیب در تیمارهای آبیاری هر 14 و هر 21 روز مشاهده شد. نتایج بیان ژن های cpx1، cpx2 و ndp حاکی از افزایش میزان بیان هر ژن سه تحت شرایط بروز تنش خشکی بود که مبین نقش آن ها در القای تحمل به خشکی بود.

Evaluation of some drought tolerance genes expressions and enzymatic changes in sugar beet monogerm cultivars under drought stress conditions

Sugar beet is a strategic and industrial crop and important in sugar production. Drought is a limited factor in sugar beet yield. Base on this, an experiment carried out using a splitplot format in the randomized complete block design with 4 replications in 13945 at Chenaran area (Bahman Jan village). The main plot included three drop irrigation regimes: 7, 14 and 21 days interval as normal, mild and intensive stress, subplot included four cultivars: Iranian cultivars, Paya and Shukufa and foreign cultivars Sementa and Pirola from German company KWS. The results showed, drought treatments decreased total yield. Also, drought stress increased chlorophyll (a and b) and TBARM as cellular oxidative index. It seems increased in chlorophyll is a mechanism for increasing drought tolerant. The maximum amount of catalase (119 unit) and superoxide (1481 unit) enzymes were obtained in mild and intensive drought treatment respectively. The expression of all three genes (CPX1, CPX2 and NDP) were increased by drought treatment, indicating the important role of these genes in drought tolerant.