تاثیر محلول‌پاشی کود نانو کلات آهن و منیزیم بر رشد و عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی (vigna sinensis l. )

جهت بررسی تاثیر محلول‌پاشی کود نانو کلات آهن و منیزیم بر رشد و عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی (vigna sinensis l. ) آزمایشی در سال 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا شد. آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل پنج سطح آهن (صفر، 0.25، 0.5گرم در لیتر از نانو ذره و 0.25 و 0.5 گرم در لیتر آهن معمولی) به عنوان فاکتور اول و محلول پاشی منیزیم شامل سه سطح (صفر، غلظت 1 درصد از نانو ذره و همین غلظت از منیزیم معمولی) به عنوان فاکتور دوم بودند. صفات ارتفاع ساقه، تعداد انشعابات جانبی، فاصله‌ی اولین غلاف از سطح خاک، طول غلاف، شاخص سطح برگ، عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص سبزینگی، عناصر آهن و منیزیم برگ و پروتئین دانه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد اثر متقابل سطوح مختلف آهن و منیزیم در تمام صفات ذکر شده به جز پروتئین دانه معنی‌دار بود. بیشترین ارتفاع ساقه، فاصله‌ی اولین غلاف از سطح خاک و شاخص سطح برگ در ترکیب تیماری نانو آهن 0.25 گرم در لیتر و نانو منیزیم 1 درصد مشاهده گردید. ترکیب تیماری آهن معمولی 0.25 گرم در لیتر و نانو منیزیم با تعداد 5.46 انشعاب در بوته بیشترین تعداد انشعاب جانبی و طول غلاف (16.56 سانتی‌متر) را داشتند. صفات شاخص سبزینگی و مقدار عناصر آهن و منیزیم برگ، در تیمار آهن 0.5 گرم در لیتر به هر دو فرم نانو و معمولی همراه با تیمار منیزیم معمولی بالاترین کارایی را دارا بودند. بیشترین میزان پروتئین دانه (22.35 درصد) با کاربرد نانو آهن 0.25 گرم در لیتر به تنهایی ایجاد گردید. هم‌چنین بیشترین عملکرد در ترکیب تیماری آهن معمولی 0.5 گرم در لیتر × نانو منیزیم با میانگینی معادل 2377.73 کیلوگرم در هکتار و کمترین در تیمار نانو منیزیم به تنهایی با میانگینی معادل 792.55 کیلوگرم در لیتر مشاهده گردید. یکی از دلایل افزایش مشاهده شده در عملکرد در ترکیب تیماری آهن معمولی 0.5 گرم در لیتر و نانو منیزیم افزایش تعداد غلاف در بوته و وزن هزار دانه بود. از بین اجزای عملکرد، تعداد دانه در غلاف در همین سطح از آهن و منیزیم معمولی بیشترین مقدار را دارا بود. به نظر می‌رسد که در تمام صفات موفولوژیک و فیزیولوژیک شاخص سطح برگ ذکر شده در این آزمایش تیمار آهن 0.25 گرم در لیتر (به هر دو فرم نانو و معمولی) همراه با تیمار نانومنیزیم برتری خود را ثابت کرد. در حالی که در صفات عملکرد و سایر صفات فیزیولوژیک تیمارهای آهن 0.5 گرم در لیتر (به هر دو فرم نانو و معمولی) همراه با منیزیم معمولی برتری داشتند.

Effect of nano iron and Magnesium chelate fertilizers on on Growth and Grain Yield of Vigna sinensis L.

In order to evaluate the effect of foliar application of iron and magnesium nanochelate fertilizers on morphophysiological characteristics of Vigna sinensis L., an experiment was conducted in Shahroud University of Technology in 20102011. The experiment was carried out in a factorial arrangement with randomized complete block design with three replications. Treatments included five levels of iron (0, 0.25, 0.5 g/l of nanoparticles and the same concentration of normal iron) as the first factor and foliar application of magnesium with three levels (zero, 1% concentration of nanoparticles and the same concentration of normal magnesium) as a second factor. The traits of stem height, number of branches, distance from the first pod from soil surface, pod length, leaf area index, yield and yield components, Greenness Index, iron and magnesium elements and seed protein were measured. The results showed that the effect of different levels of iron and magnesium on all traits except grain protein was significant. The highest stem height, distance between the first pods from the soil surface and leaf area index were observed in the nanoiron treatment 0.25 g/l and 1% nano magnesium. The iron composition of 0.25 g/l and nano magnesium had the highest number of lateral branches (5.46 branches per plant) and sheath length (16.56 cm). While the Greenness Index traits and the amount of iron and magnesium in leaves, had the highest efficiency in 0.5 grams per liter iron in both nano and normal forms, with normal magnesium treatment. However, the highest grain protein (22.35%) was produced by using nanoiron at 0.25 g/l alone.The highest yield resulted from the application of Fe (0.5 g/l) × nano magnesium with mean of 2377.73 kg/h and the lowest values were for the nano magnesium (792/55 kg/h). One of the reasons for the observed increase in yield in Fe (0.5 g / L) × nano magnesium was the increase in the number of pods per plant and the weight of 1000 seeds. Amongst the yield components, number of seeds per pod were the highest when Fe × magnesium applied. It seems that in all of the morphological and physiological traits, the leaf area index was the best with Fe (0.25 g/l) (both nano and normal forms) ×nano magnesium treatment. While in the traits of yield and other physiological traits iron treatments of 0.5 grams per liter (both nano and normal forms) were superior to normal magnesium.