ارزیابی برخی پاسخ‌های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی هفت رقم زیتون در ارتباط با تحمل به یخ‌زدگی

دما یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید و گسترش زیتون به شمار می رود. ارقام مختلف زیتون واکنش های متفاوتی نسبت به دمای پایین دارند. بنابراین گزینش و معرفی ارقام متحمل به یخ زدگی، موثرترین روش برای اجتناب از خسارات یخ زدگی به شمار می رود. هدف اصلی این پژوهش، مقایسه میزان تحمل به یخ زدگی هفت رقم زیتون و بررسی رابطه بین تحمل به یخ زدگی با حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم دو (fv/fm)، کربوهیدرات های محلول، مالون دی آلدهید، تراکم روزنه، چگالی برگ و محتوای نسبی آب برگ در مرحله سازگاری به سرما بود. پس از اندازه گیری حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم دو ، نمونه های برگ از هر رقم جمع آوری و به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول به منظور تعیین تحمل به یخ زدگی به مدت 12 ساعت در شرایط دمایی مختلف شامل (0، 5، 10، 15، 20 و 25 درجه سانتی گراد) قرار گرفتند و گروه دوم نمونه ها برای اندازه گیری برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی استفاده شدند. نتایج نشان داد اختلاف معنی داری بین تحمل به یخ زدگی ارقام زیتون مورد مطالعه مشاهده شد. بیشترین تحمل به یخ زدگی برآورد شده مربوط به رقم های آمفی سیس ، شنگه و کنسروالیا (به ترتیب lt50 برابر با °c 13.14، 11.72 و 11.20) و کم ترین تحمل مربوط به رقم رشید (lt50 برابر با °c 6.90) بود. شاخص fv/fm، کربوهیدرات های محلول و چگالی برگ در ارقام متحمل به یخ زدگی از قبیل آمفی سیس ، شنگه و کنسروالیا بیش از سایر ارقام بود که حاکی از ارتباط مثبت این پارامتر ها با تحمل به یخ زدگی است. غلظت مالون دی آلدهید، تراکم روزنه ای و محتوای نسبی آب برگ در ارقام متحمل به یخ زدگی نظیر آمفی سیس ، شنگه و کنسروالیا کمتر از رقم حساس به یخ زدگی رشید بود.

Evaluation of Biochemical and Physiological Responses of Seven Olive Cultivars in Relation to Freezing Tolerance

Abstract:Temperature is one of the most important factors limiting the production and distribution of olive. Different olive cultivars show diverse responses to low temperature and so, the selection of cold tolerant cultivars is the most effective method to avoid frost damages. The main purpose of this study was to compare freezing tolerance of seven olive cultivars and to investigate the relationship between freezing tolerance and maximum quantum yield of PSII, soluble carbohydrates, malondialdehyde, stomatal density, leaf tissue density and leaf relative water content during cold acclimation. After measuring the chlorophyll fluorescence, leaf samples from each cultivar were collected and were divided into two groups. The first group was subjected into different freezing temperatures (0, 5, 10, 15, 20 and 25 °C) for 12 h, in order to determine their freezing tolerance. The second group was used for some biochemical and physiological parameters analysis. The results showed that there was a significant difference among olive cultivars with respect to freezing tolerance. The highest freezing tolerance was related to Amphisis , Shengeh and Conservallia cultivars (LT50 13.14, 11.72 and 11.20 °C, respectively) and the lowest tolerance to the Rashid (LT50 6.90 °C). In freezing tolerant cultivars, Fv/Fm, soluble carbohydrates and leaf density were more than other cultivars, indicating a positive relationship with freezing tolerance. The concentration of malondialdehyde, stomatal density and relative leaf water content in freezing tolerance cultivars such as Amphisis , Shengeh and Conservallia were less than freezing sensitive cultivar of Rashid .