ارزیابی پاسخ‌های بیوشیمیایی و مورفوفیزولو‌ژیکی بنفشه (viola× wittrockiana) به تنش خشکی و سرما

افزایش دما در فصول سرد به دلیل تغییرات اقلیمی، بر بقاء گیاهان زینتی در فضای سبز اثر منفی داشته است. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر مقاومت به سرماو ارزیابی تغییرات مورفوفیزیولوژیکی بر گیاه بنفشه (viola times; wittrockiana) اجرا شد.آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح آبیاری (80%، 60% و 40% ظرفیت زراعی) و ده سطح دمایی (20، 0، 3، 6، 9، 12، 15، 18، 21 و 24 سانتیگراد) در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. بعد از تیمارهای آبیاری صفاتی نظیر کربوهیدارت، پرولین، میزان کلروفیل (a، b و کل)، کاروتنوئید و محتوای نسبی آب و پس از تیمارهای سرمایی فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز،آسکوربات پراکسیداز و میزان فنل کل و در پایان دوره رشد مجدد صفات مرفولوژیکی اندام هوایی و ریشه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در گیاهان تحت تنش خشکی، میزان کربوهیدرات، پرولین افزایش و میزان کلروفیل و محتوای نسبی آب به طور معنی داری کاهش یافت. اثرات متقابل تیمارهای آبیاری و دمایی به طور معنی داری فعالیت دو آنزیم را تحت تاثیر قرار دادند. بیشترین فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز در سطح آبیاری 40% ظرفیت زراعی و دمای صفر درجه سانتیگراد مشاهده شد، اما با کاهش بیشتر دما از فعالیت این دو آنزیم کاسته شد. در سه سطح آبیاری میزان فنل کل از دمای 20 تا صفر درجه سانتیگراد افزایش یافت و در دمای 24 درجه سانتیگراد به حداقل میزان خود رسید. در مطالعه حاضر، اثر تنش خشکی بر تحمل به یخ زدگی در دماهای مختلف، در گیاه بنفشه متغیر بود. در بین پارامترهای مورد ارزیابی، تیمار 60% ظرفیت زراعی در دمای صفر درجه سانتیگراد با افزایش فعالیت آنزیم ها و ترکیبات فنولی منجر به افزایش رشد رویشی و افزایش مقاومت به تنش یخ زدگی گیاهان گردید.

Evaluation of biochemical and morphophysiological responses of Viola× wittrockiana to drought and cold stress

Today, the ornamental plants survival in the green space due to climate change and a sudden increase in temperature in cold seasons has been compromised. In order to evaluate the effect of irrigations and temperatures on viola plants, a factorial experiment was conducted based on completely randomized design with four replications in faculty of agriculture, Ferdowsi University of Mashhad. Experimental factors include levels of irrigation water (80%, 60 % and 40 % FC) and levels of temperatures (20, 0, 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21 and 24 °C). After irrigation treatments, some traits including proline, carbohydrate, chlorophyll (a, b and total), carotenoid and relative water content and after temperature treatments activity of superoxide dismutase, ascorbate peroxidase and total phenol were determined. The results showed that carbohydrate and proline significantly increased and chlorophyll and relative water content decreased at 40% irrigation treatment. Interaction effects of irrigation and temperature treatments significantly affected the activity of two enzymes. The maximum activity of superoxide dismutase and ascorbate peroxidase in 40% FC level of irrigation water at 0 °C were seen, but with decreasing temperature, the activity of these enzymes were reduced. In three irrigation levels, the amounts of total phenols were increased from 20 to 0 °C and reached to minimum at 24 °C. After the recovery period, plants treated with 60% FC at 0 °C showed the highest vegetative traits (height, number of nodes, leaves, offshoot and flower diameter).