ارزیابی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی از ارقام انار تجاری ایرانی به تنش شوری

شوری آب و خاک از مهمترین محدودیت های رشد و تولید درختان میوه به شمار می آید. کنترل شوری می تواند یکی از عوامل مدیریت تولید این محصولات باشد و پایداری تولید و استفاده بهینه از زمین و آب را تضمین نماید. لذا، به منظور بررسی اثر تنش شوری کلریدسدیم بر خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی برخی ارقام تجاری انار کشور و شناسایی رقم های متحمل به شوری، پژوهشی گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان در سال 1394 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در پنج سطح شوری صفر، 25، 50، 75 و 100 میلی مولار کلریدسدیم و شش رقم انار ملس دانه قرمز اصفهان، ملس یزدی، شیرین شهوار، می خوش یزد، ملس ساوه و ملس یوسف خانی و با سه تکرار صورت پذیرفت. پس از سه ماه اعمال تنش شوری، برخی خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشمیایی گیاهان بررسی و اندازه گیری گردید. نتایج پژوهش نشان داد در تیمار شاهد نسبت به 100 میلی مولار کلریدسدیم با افزایش شوری، میزان کلروفیل a (42 درصد)، کلروفیل b (40 درصد)، کلروفیل کل (42 درصد) و کاروتنوئید کل (65 درصد) به طور معنی داری کاهش و میزان نشت یونی (27 درصد)، مالون دی آلدئید (94 درصد) و آنزیم های پراکسیداز (506 درصد)، کاتالاز (478 درصد) و آسکوربات پراکسیداز (366 درصد) افزایش معنی داری یافت. همچنین مقایسه میانگین داده های آزمایش نشان داد تفاوت معنی داری بین ارقام در فاکتورهای اندازه گیری شده وجود دارد. یافته های پژوهش نشان داد که در شرایط تنش شوری، رقم ملس ساوه در بیشتر صفات مرتبط با تحمل به شوری برتری نشان داد و این رقم نسبت به سایر ارقام ارزیابی شده از تحمل به شوری بالاتری برخوردار بود.

Evaluation of physiological and biochemical responses of some Iranian commercial pomegranate cultivars to salinity stress

Water and soil salinity are one of the most important restrictions on the growth and production of fruit trees. Control of this phenomenon can be one of the factors to managing the production and guarantee the production sustainability and optimal use of land and water. Therefore, in order to investigate the effect of salinity stress on the physiological and biochemical properties of some Iranian commercial pomegranate cultivars and identification of salinity tolerant cultivars, a greenhouse research conducted at the Faculty of Agriculture of Lorestan University in 2015. The Factorial experiment based on randomized complete block design with five levels of salinity (0, 25, 50, 75 and 100 mM NaCl) and six pomegranate cultivars include Malas Dane Ghermez Esfahan, Malas Yazdi, Shirin Shahvar, Meykhosh Yazd, Malas Saveh and Malas Yousofkhani and with three replications. After three months of applying salt stress, some physiological and biochemical properties of the plants were examined and measured. The results showed that in control treatment, compared to 100 mM NaCl treatment with increasing salinity, chlorophyll a (42%), chlorophyll b (40%), total chlorophyll (42%) and total carotenoids (65%) decreased significantly and Electrolyte leakage rate (27%), malondialdehyde (94%), and peroxidase (506%), catalase (478%), and ascorbate peroxidase (366%) enzymes increased. In addition, comparison of data meanings showed that there was a significant difference between cultivars in measured factors. The results showed that, in salt stress conditions, Malas Yousofkhani cultivar was superior to salinity tolerance in most traits, and this genotype was more tolerant to salinity than other evaluated cultivars.