اثر محلول‌پاشی پرولین و اسید سالیسیلیک بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی سویا (glycine max l.) تحت شرایط آبیاری با آب شور

شوری یکی از موانع اصلی افزایش تولید محصولات زراعی است. بر این اساس، به منظور ارزیابی محلول پاشی پرولین و اسید سالیسیلیک در کاهش اثرات شوری بر گیاه سویا (glycine max l.)، آزمایشی به صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در سال 1395 در جعبه های کاشت در فضای باز دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. عامل اصلی شامل آبیاری با آب شور و با هدایت های الکتریکی 2 (آب مزرعه)، 5 و 10 دسی زیمنس بر متر و عامل فرعی محلول پاشی با 10 میلی مولار پرولین، اسید سالیسیلیک 3 میلی مولار، ترکیب پرولین 10 میلی مولار با اسید سالیسیلیک 3 میلی مولار و شاهد (محلول پاشی با آب) بودند. نتایج نشان داد اثرات اصلی سطح شوری 5 و 10 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم به ترتیب باعث افزایش و کاهش رنگیزه های فتوسنتزی نسبت به شاهد شدند. تحت تنش شوری محتوای پرولین و قندهای محلول افزایش یافتند، در حالی که شاخص پایداری غشا و محتوای نسبی آب برگ کاهش یافتند. اثر متقابل سطوح شوری و تیمارهای محلول پاشی نشان داد که سطح 5 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم و تیمار ترکیبی پرولین و اسید سالیسیلیک بالاترین محتوای کلروفیل b، کاروتنویید و پرولین را با افزایش به ترتیب 93، 53 و 143 درصد نسبت به شاهد داشتند. شاخص پایداری غشا و محتوای نسبی آب در سطح شوری 100 میلی مولار و محلول پاشی با آب به ترتیب کاهش 63 و 38 درصدی نسبت به شاهد داشتند. بنابراین محلول پاشی پرولین 10 میلی مولار به همراه اسید سالیسیلیک 3 میلی مولار بر شاخص های فیزیولوژیک سویا به عنوان بهترین تیمار جهت کاهش اثرات سمی شوری شناخته شد. بنابراین، کاربرد پرولین به عنوان املاح سازگار در تنظیم اسمزی گیاه و اسیدسالیسیلیک نقش حفاظتی از طریق واکنش های فیزیولوژیکی تحت تنش شوری موثر می باشد.

The Effect of Salicylic Acid and Proline Foliar Application on Some Physiological Characteristics of Soybeen (Glycin Max L.) Under Irrigation by Saline Water

Salinity is one of the major challenges to increasing crop productivity. Besides these, in order to investigate of proline and salicylic acid in the modulation of salt stress on soybean (Glycine max L.) , an experiment was conducted as split plot arrangement in a randomized completely design with four replication in 2016 in College of Agriculture, Shahrekord University. Main plot included three level irrigation by saline water with electrical conductivity 2 (control), 5 and 10 dS m1 NaCl) and sub plot in four level of foliar applied (10 mM proline, in combination with 10 mM proline + 3 mM salicylic acid, 3 mM salicylic acid and sprayed with water (control)). The results showed that the 5 and 10 dS m1 NaCl lead to increased and decreased of photosynthetic pigments compared with the control, respective. Proline and soluble sugars were increased under salt stress, while membrane stability index and relative water content decreased. Interaction between salt stress and foliar treatments showed that the highest increase in chl. b, carotenoid and proline were recorded in 5 dS m1 NaCl and proline plus salicylic acid with increase of 93, 53 and 143% as compared to the control, respectively. Membrane stability index and relative water content were decreased 63 and 38% as compared to the control, respectively. So, foliar application of 10 mM proline with 3 mM salicylic acid on physiological parameters of soybean was the best treatment to mitigate the detrimental effects of salt stress. So, proline function as compatible solute in osmotic adjustment and salicylic acid with the protective role through physiological reactions under salt stress.