ارزیابی اثر قارچ‌هایglomus mosseae وpiriformospora indica بر فلورسانس، مقدار و شاخص کلروفیل گیاه ذرت (zea mays l.) در سطوح متفاوت فسفر و آبیاری

به منظور بررسی کارایی همزیستی قارچ های شبه میکوریزا piriformospora indica و میکوریزا glomus mosseae بر بهبود میزان رنگیزه های فتوسنتزی و شاخص های فلورسانس در ذرت (رقم سینگل کراس 704) در سطوح مختلف آبیاری و فسفر، پژوهشی مزرعه ای در سال 1394 در دو منطقه قراخیل (قائم شهر) و بایع کلا (نکا) به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. روش های مختلف آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه) در کرت های اصلی و چهار سطح تلقیح (بدون تلقیح، تلقیح با قارچ میکوریز، تلقیح با قارچ شبه میکوریزا و تلقیح همزمان دو قارچ) به همراه سه سطح کود فسفره (عدم مصرف، 50 و 100 درصد مورد نیاز) در کرت های فرعی قرار گرفتند. مطابق نتایج، با اعمال تیمارهای کم آبیاری میزان کلروفیل a، b، a+b و حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم ii (fv/fm) در مقایسه با تیمار آبیاری کامل به طور معنی داری در هر دو ایستگاه کاهش یافت. همچنین، نتایج این پژوهش حاکی از اثربخشی مثبت تلقیح قارچ (به ویژه تیمار تلقیح همزمان) بر کارایی کوانتومی فتوسیستم ii از طریق افزایش معنی دار میزان فلورسانس حداکثر بود. هرچند، کارایی کوانتومی غیرفتوشیمیایی تنظیم شده فتوسیستم ii (y(npq)) با اعمال تیمارهای کم آبی افزایش یافت، اما تیمارهای تلقیح با قارچ سبب کاهش معنی دار میزان این شاخص گردید. میزان کاهش در تیمار تلقیح همزمان از 22 درصد در ایستگاه قراخیل تا حدود 33 درصد در ایستگاه بایع کلا متغیر بود. در مجموع، نتایج بیانگر کارایی مطلوب این قارچ ها در کاهش اثرات منفی تنش کم آبی روی میزان رنگیزه های برگ و عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii از طریق کاهش آسیب به مراکز واکنشی فتوسیستم بود.