تاثیر تنش خشکی بر فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی در سه ژنوتیپ ارزن دم‌روباهی (Setaria Italica L.)

به منظور بررسی اثرات تنش اکسیداتیو ناشی از تنش خشکی بر مکانیزم دفاع آنتی اکسیدانی و تاثیر آن بر عملکرد در سه ژنوتیپ ارزن دم- روباهی آزمایشی بهصورت فاکتوریل دو فاکتوره در قالب طرح بلوک های کامالً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه تحققاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند به اجرا در آمد. با توجه به جهت گلخانه و عدم یکنواختی نور در بخش های مختلف گلخانه بلوک بندی بر اساس میزان نور در گلخانه انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل ژنوتیپ های ارزن در سه سطح )باستان بعنوان ژنوتیپ مورد کشت در منطقه و ژنوتیپ های kfm5 و kfm20 )و تنش خشکی در سه سطح )شاهد با تامین 100 درصد آب مورد نیاز گیاه، تامین 75 درصد آب مورد نیاز )تنش متوسط( و تامین 50 درصد آب مورد نیاز )تنش شدید( ( بود. نشت الکترولیت، شاخص پایداری غشاء و محتوای مالون دی آلدئید بعنوان شاخصی از میزان خسارت تنش به غشاء و میزان فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان سوپر اکسید دسموتاز، کاتاالز و آسکوربات پراکسیداز بعنوان شاخصی از پاسخ گیاه به تنش اکسیداتیو ناشی از تنش خشکی اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق افزایش تنش باعث افزایش فعالیت هر سه آنزیم مورد مطالعه در ژنوتیپ های باستان و kfm20 شد ولی تاثیر معنیداری بر ژنوتیپ kfm5 نداشت. ژنوتیپ باستان باالترین فعالیت آنزیمی را در مقایسه با دو ژنوتیپ دیگر داشت ولی میزان افزایش قعالیت آنزیمی در شرایط تنش متوسط و شدید )بترتیب به میزان 200 و 300 درصد در مقایسه با شاهد برای هر سه آنزیم( در ژنوتیپ kfm20 بالاتر بود. سطح پایین مالون دی آلدئید در ژنوتیپ باستان نیز بیانگر خسارت اکسیداتیو کمتر به غشاء سلولی می باشد. ژنوتیپ باستان با دارا بودن بالاترین فعالیت آنزیمی در تمام سطوح تنش، بالاترین عملکرد دانه را در مقایسه با دو ژنوتیپ دیگر داشت. ژنوتیپ kfm20 با بیشترین افزایش میزان فعالیت آنزیمی در مقایسه با شاهد کمترین میزان کاهش عملکرد دانه را در مقایسه با شاهد نشان داد که نشان دهنده کارایی مناسب سیستم دفاع آنتی اکسیدانی این ژنوتیپ می باشد.