اثر سلنیوم بر رشد و برخی پارامترهای فیزیولوژیکی دو گونه تره ایرانی (allium iranicum wendelbo) و تره کوهی (allium ampeloprasum l.)

شبه فلز سلنیوم به عنوان یک عنصر مفید در غلظت های پایین باعث افزایش رشد گیاه می شود درحالی که غلظت های بالای آن باعث ایجاد سمیت در گیاهان می گردد. هدف از این پژوهش بررسی اثر غلظت های مختلف سلنیوم بر رشد و برخی پارامترهای فیزیولوژیکی دو گونه allium iranicum (تره ایرانی) و allium ampeloprasum (تره کوهی) در شرایط کنترل شده بود. بدین منظور گیاهان در شرایط کشت گلدانی و در مرحله ی 4 برگی تحت تاثیر غلظت های مختلف سلنیوم (0، 20، 40، 120 و 240 میکرومولار) معادل غلظت های (0، 2، 4، 11 و 22 میلی گرم بر لیتر) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سلنیوم، میزان رشد (وزن غده و بخش هوایی و همچنین محتوی کلروفیل) دو گونه به طور معنی داری کاهش یافت به طوری که بیشترین کاهش مربوط به تیمار 22 میلی گرم بر لیتر بود. میزان مالون دی آلدهید در تیمارهای بیش از 2 میلی گرم بر لیتر نسبت به گروه کنترل افزایش یافت. به دنبال افزایش سطوح سلنیوم، فعالیت آنزیم کاتالاز کاهش ولی میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی همانند کربوهیدرات و پروتئین افزایش یافت. نتایج نشان داد که غلظت های کم سلنیوم (0 تا 2 میلی گرم بر لیتر) با افزایش میزان کلروفیل و همچنین سنتز کربوهیدرات باعث افزایش رشد می شود، ولی غلظت های بالاتر سلنیوم (4 تا 22 میلی گرم بر لیتر) به دلیل تولید انواع اکسیژن فعال، باعث کاهش زیست توده می شود. به طور کلی نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که سطوح مختلف سلنیوم، تاثیر معنی داری بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی غده و بخش هوایی دو گونه داشت؛ مهمترین علائم ریخت شناسی سمیت سلنیوم به صورت کلروز برگ های جوان و کاهش رشد غده و بخش هوایی مشاهده شد.

Effect of selenium on growth and some physiological parameters of Allium iranicum Wendelbo. and Allium ampeloprasum L.

Selenium as a metalloid and useful element has different effects on plants. It enhances plant growth at low concentrations while high concentrations of this element can cause stress in plants. The aim of this study was to investigate the effect of different concentrations of selenium (0, 20, 40, 120 and 240 micro;M) equivalent to (0, 2, 4, 11 and 22 mg/L), at the 4leaf stage, on shoot and tuber growth and some physiological parameters of the Allium iranicum Wendelbo and Allium ampeloprasum L..The results showed that with increasing concentrations of selenium, the growth rate (height, weight gland and the aerial parts as well as chlorophyll content) of two species significantly decreased which the most reduction was occurred in plants grown at 22 mg/L treatment. Malondialdehyde content was increased in treatments of more than 2 mg/L compared to the control group. With increasing levels of selenium in the medium, catalase activity decreased, while antioxidant compounds content such as carotenoids, carbohydrates and protein increased. The results showed that low selenium concentrations (02 mg/L) promote the growth by increasing the amount of chlorophyll as well as the synthesis of carbohydrates, but higher concentrations of selenium (422 mg/L) reduced the growth due to the production of reactive oxygen species and reduces the biomass. The overall results of this study showed that different levels of selenium concentration, affect morphological and physiological characteristics of tuber and shoot of two species. The important morphological symptoms of selenium toxicity were tuber and aerial growth reduction and chlorosis of young leaves.