انتقال مجدد کربوهیدرات‌های محلول ساقه در گندم نان(triticum aestivum l.) تحت تنش خشکی انتهایی

مواد ژنتیکی موتانت ابزاری بسیار ارزشمند در درک فیزیولوژیکی انتقال مجدد هستند و می توانند در ایجاد رقم متحمل به تنش خشکی مفید باشند. دو لاین موتانت پیشرفته گندم نان (t-67-60 وt-65-7-1 ) به همراه رقم تیپ وحشی آن ها (رقم طبسی) در دو شرایط رطوبتی (مطلوب و 40-30 درصد ظرفیت مزرعه) به منظور بررسی انتقال مجدد کربوهیدرات های محلول ساقه به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار کشت شدند. آغاز اعمال تنش در مرحله ظهور کامل سنبله (زادوکس 60) بود و کربوهیدرات های محلول در 5 مرحله (0، 7، 14، 21 و 28 روز پس از گرده افشانی) به تفکیک میانگره های ساقه اندازه گیری شد. بر اساس نتایج می توان گفت تغییرات در دریافت سیگنال های پدیده پیری در اثر تنش خشکی، در قدرت مخزن، در مقدار ذخایر ساقه پیش از گرده افشانی و در استفاده از ظرفیت ذخایر طول ساقه از عوامل تاثیرگذار در بروز تنوع ژنوتیپ ها در انتقال مجدد کربوهیدرات های محلول ساقه در اثر تنش خشکی هستند. به نظر می رسد لاین موتانت t-65-7-1 از نظر انتقال مجدد و کارایی آن در تنش خشکی نسبت به رقم تیپ وحشی با دریافت سریع تر سیگنال های پیری (به عنوان عامل محرک انتقال مجدد)، قدرت مخزن بالاتر (عملکرد دانه بیشتر) و ظرفیت ذخیره بالاتر (حداکثر غلظت و چگالی محتوای کربوهیدرات بیشتر) به طور معنی داری بهتر عمل می کند. همچنین لاین موتانت t-65-7-1 از پتانسیل همه بخش های ساقه در انتقال مجدد کربوهیدرات های محلول ساقه به دانه در طی پر شدن دانه استفاده کرده است.