مطالعه‌ی اسناد سازمان‌های بین‌المللی در تدوین رویکردهای طراحی میان بافت تاریخی در دوران معاصر

اهداف: افزودن ساختار جدید به بافت تاریخی از روش‌های حفاظت شهری است که با مداخلات شدیدتری همراه و در نتیجه نیازمند توجّه بیشتری است. در این راستا، سازمان‌های بین‌المللی در تدوین اسناد خود به این موضوع پرداخته‌اند. بررسی این اسناد از آن‌جایی که مبنای تدوین استانداردها و دستورالعمل‌های طراحی‌اند، اهمّیّت دارند. با این وجود، تا به حال، کمتر به طور دقیق مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. بر این اساس، در این پژوهش، به منظور صورت‌بندیِ موضع مطرح در این اسناد در قالب رویکردهای طراحی، چیستی‌شان پیگیری شد. روش‌ها‌: بدین منظور، با مطالعه‌ی اسناد، داده‌های مورد نیاز گردآوری، بر اساس مضمون و ساختار رویکرد طراحی کدگذاری و برای دستیابی به تصویر کلّی، کدهای حاصل به کمک مقایسه‌ی تطبیقی و همچنین با کمّی‌سازی و به کمک نرم‌افزار spss تحلیل شدند. یافته‌ها: داده‌های گردآوری شده نشان می‌دهند که در موضع سازمان‌های بین‌المللی در مورد حفاظت به روش افزودن به بافت تاریخی، دو نگرشِ قابل تفکیک مطرح است. منشور ونیز (1964) منشور واشنگتن (1987)، منشور اصول بررسی، حفاظت و مرمت ساختاری میراث معماری (2003) و منشور نیوزلند (2010) و منشور بورا (2013) قائل به ارجحیّت سندانگاری بر بافت‌شهری‌انگاریِ بافت تاریخی هستند. ولی سایر اسناد، هر دو نگرش را توآمان مطرح می‌کنند. با این تفاوت که در بیانیّه‌ی تلاکسکالا (1982) و بیانیّه‌ی سن‌آنتونیو (1996) این نگرش متآثر از نگاهی سنّت‌گرا و در باقی موارد بر مبنای نوگرایی است که نشان از غالب بودن این نگرش در اسناد دارد. برخاسته از همبستگیِ نگرش و رهیافت، در منشور ونیز، واشنگتن، اصول بررسی، بورا و نیوزلند، اجتناب از تغییر بر ضرورت تغییر ارجح است. سایر اسناد قائل به مدیریت تغییرند. با این تفاوت که در دو سند تلاکسکالا و سن‌آنتونیو این مدیریت در معنای سنتّی آن مطرح است و در باقی اسناد مدیریت با پذیرش گذر از عصر سنّت و آغاز عصر مدرن توصیه شده است. بنابراین رهیافت آخر، رهیافت غالب در اسناد است. متاثر از رهیافت، منشور ونیز، واشنگتن، اصول بررسی، بورا و نیوزلند به همانندی طرح پیشنهادی با بافت تاریخی توصیه کرده‌اند و باقی اسناد قائل به هماهنگیِ طرح به کمک ارجاع به ویژگی‌های بافت تاریخی هستند که  برخاسته از تفاوت در نگرش و رهیافت، در بیانیّه‌های تلاکسکالا و سن‌آنتونیو هماهنگی در معنای تبعیّت از سنّت‌های طراحی در معماری و شهر است. ولی سایر و اغلب اسناد، هماهنگی در معنای طرحی متاثر از ویژگی‌های بافت تاریخی و در صورت سازگاری، با بیانی معاصر به کار برده شده است. نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان نتیجه‌گرفت در حالت کلّی، سه رویکرد طراحی در بافت تاریخی در اسناد سازمان‌های بین‌المللی مطرح شده است.

studying documents of international organizations on design approaches in historical districts in the contemporary era

adding a new structure to the historic district is one of the methods of urban conservation that needs more cautious compared to other methods. in this regard, international organizations have addressed this issue in documents. which until now, has been investigated and analyzed less precisely. so, in this research, for the purpose of design formulations, what they are is followed up. so, by studying the documents, the required data were collected and based on the theme and structure of the design, were summarized in three levels of attitude, approach and method. then, with the help of comparative comparison and spss, the design approaches are described. the collected data show that three design approached have been proposed so far. in the first, presented in the venice charter, the washington charter, the charter of the principles of review, conservation and structural restoration of architectural architecture, the new zealand charter and the bura charter, historic district as document is preferable. therefore, it is recommended to not change and homogeny. in the second, presented in the statement of tlaxcala and san antonio, historic district is seen as a document and a part of a city. therefore, it is recommended to manage change and harmony based on traditionalism. in other documents, despite the similar attitude and approach, it has been recommended to harmony with regard to characteristics of district and contemporary expression with compatibility with it.