بازشناخت ماهیت فضای معماری معاصر در میراث ایران زمین براساس خوانش فضای تغزل (فضای آشکار و پنهان) شعر حافظ

اهداف: توسعه فناوری‏ و سازماندهی فضاها براساس نگرش‏های عملکردگرا و صحنه‏سازی‏های بصری مدرن موجب بروز محصولات قالبی در سیمای شهری ایرانِ معاصر شده که بیشتر به نیازهای فیزیکی و جلوه‏های بصری پرداخته است. در مواجه با معماری گذشته بدلیل وجود پیوند روحی میان معماری و ادبیات، جلوه‏هایی از مضامین انسانی در ارتباط با فضا ملاحظه می‏شود. به منظور برقراری مجدد این پیوند خوانش «فضای تغزل حافظ» به منظور بازشناخت مفهوم فضا مورد توجه قرار گرفت.روش ‏ها: واقعیت فضا در حوزه‏ها‏ی فلسفه و معماری در ارتباط با تجربه‏ی انسان و مطالعات پدیدارشناسی مطرح می‏شود. فضای درونی شعر حافظ نیز در ارتباط با انسان تجربه می‏شود بنابراین روش تحقیق این پژوهش پدیدارشناسی است. به منظور شناخت تجربه‏‏های انسانی در ارتباط با فضای تغزل حافظ و بازشناخت «مفهوم فضا» این مقاله به خوانش تجربه‏های انسانی گروهی از متخصصین در رشته‏های مختلف پرداخته است.یافته ها: یافته‏‌های پژوهش مفهوم «فضای تغزل حافظ» را در ارتباط پیوسته و تنیده با حضور انسان بدنمند (کالبد – ذهن) مطرح می‏کند به گونه‏ای که انسان در فضای تغزل و فضای تغزل در وجود انسان معنادار می‏شود. در واقع این فضا در یک رابطه‏ی دیالکتیک چند وجهی (لایه‏های مرئی و نامرئی) خارج از محوریت و تمرکزگرایی بر انسان یا دیگر پدیده‏ها پدیدار می‏شود.نتیجه‏ ‏گیری: در نهایت با توجه به مفاهیم استخراج شده از فضای تغزل شعر حافظ،  فضایی میانجی، بدنمند و منشوری در یگانگی با حضور انسان مطرح شده که بر این اساس مدل چگونگی فضاهای تغزلی و مجسم در سیمای شهری و معماری ایران معاصر شکل گرفت.

understanding the nature of contemporary architectural space in the heritage of iran based on investigating the lyrical space (obvious and hidden space) of hafez's poetry

aims: technological development, organization of space based on functional approaches and modern visual modeling have led to the emergence of mold products in the urban landscape of contemporary iran, dealing more with physical requirements and visual effects. in late architecture, however, there are manifestations of human themes in relation to the space which are due to the existence of a bond between architecture and literature. in order to re-establish such a bond, this article seeks to investigate hafez’s lyrical space to reexamine the concept of space in architecture.methods: the space of hafez’s poetry is interrelated with man’s experience so in its relation with human experience and phenomenological studies. this study is informed by phenomenological methodology. in order to recognize human experiences germane to hafez’s lyrical space and to understand the concept of space, this article has investigated human experiences of a number of professionals in different fields.findings: the findings suggest that the concept of hafez’s lyrical space is constantly intertwined with human embodiment (body- mind) in his poetry, so human being becomes meaningfulness in lyrical space and vice versa. this space appears with the presence of human embodiment in a multifaceted dialectical relationship, i.e. visible and invisible layers, separate from a concentration and centralization on human or other phenomena.conclusion: based on the concepts extracted from mediating, multidimensional and embodied lyrical spaces of hafez’s poetry which were considered with unique connection with human, the process of formation of lyrical spaces embodied in contemporary urban landscape and architecture emerged.