نقش تحولات جمعیتی بر تغییرات دمای سطوح ابنیه و فضاهای باز شهری؛ نمونه موردی: کلانشهر تهران

اهداف: با شروع افزایش فعالیت‌های انسانی در شهر، پوشش گیاهی و طبیعی همواره کاهش یافته و در نتیجه جای خود را به پدیده جزیزه حرارتی می‌دهد. پدیده جزایر گرمایی (uhi) معمولا توسط میزان دمای سطح زمین (lst) ارزیابی می‌شود. تاثیرات منفی دمای سطح زمین بر اقلیم شهری می‌تواند به وسیله افزایش ناگهانی بارندگی و تاثیرات غیر منتظره آب‌و هوایی نمایان شود. بنابراین پایداری مراکز جمعیتی با خطر و تهدید جدی روبرو خواهد‌بود. علاوه بر عوامل اقلیمی، تغییرات و تحولات جمعیتی ناشی از سکونت نیز می‌تواند بر میزان دما و حرارت شهر تاثیرگذار‌باشد. هدف این پژوهش، شناسایی مولفه‌های اثرگذار بر میزان حرارت سطوح‌شهری و بررسی رابطه میان تغییرات و تحولات جمعیتی و تغییرات حرارتی در مناطق 22‌گانه کلانشهر‌تهران می‌باشد. روش‌ها: در راستای دست‌یابی به هدف پژوهش، تغییرات دمای سطح شهر بین سال‌های 1382 تا 1395 از طریق تصاویر ماهواره‌ای landsat 8 مورد تخمین قرار‌گرفته و در نهایت با توجه به تحولات و جابجایی‌های جمعیتی در مناطق‌ 22‌گانه شهر‌تهران قیاس تطبیقی بصورت فضایی- مکانی بین این دو متغیر مورد سنجش و ارزیابی قرار‌گرفته‌است. یافته‌ها: نتایج حاکی از آنست که در12 منطقه شهرداری، میان تغییرات و تحولات جمعیتی و تغییرات حرارتی، رابطه مستقیم وجود‌دارد. در 8 منطقه، این رابطه معکوس و در 2 منطقه از مناطق 22‌گانه، میان تغییرات جمعیتی و حرارتی، رابطه معنادار مشاهده نشده‌است.نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان دریافت که میان تحولات جمعیتی و تغییرات دمایی در کلانشهر‌تهران رابطه معنادار وجود‌ دارد. افزایش حرارت سطح زمین که به معنای قرار گرفتن بیشتر انسان در معرض گرما‌است، کیفیت زندگی را دستخوش تغییراتی خواهد‌کرد.

the role of population changes on the temperature changes of the building surfaces and urban open spaces; case study: tehran metropolis

aims: with the increase of human activities in the city, vegetation and natural cover has always decreased and as a result gives its place to the phenomenon of thermal radiation. the phenomenon of urban heat island (uhi) is usually evaluated by the land surface temperature (lst). the negative effects of lst on urban climate can be manifested by sudden increase in rainfall and unexpected weather effects. therefore, the stability of population centers will face a serious risk and threat. in addition to climatic factors, population changes and changes due to settlement can also affect the temperature of the city.methods: in order to achieve the goal of the research, the temperature changes of the city surface between 2012 and 2015 were estimated through landsat 8 satellite images, and finally, according to the changes and population movements in the 22 districts of tehran, a spatial-spatial comparative comparison was made between the two. the variable has been measured and evaluated.findings: the results indicate that there is a direct relationship between demographic changes and thermal changes in 12 municipal areas. in 8 regions, this relationship is inverse and in 2 regions out of 22 regions, no significant relationship was observed between demographic and thermal changes.conclusion: in general, it can be seen that there is a significant relationship between population changes and temperature changes in tehran metropolis. the increase in the temperature of the earth’s surface, which means more human exposure to heat, will change the quality of life.