بررسی تاثیر مولفه‌های ادراک حسی متاثر از آیات الهی بر افزایش میزان رضایت‌مندی از مساجد محله‌ای (نمونه موردی: مقایسه مساجد جوادالائمه و هفت درب قزوین)

در عصر حاضر اصول و الگوهای شکل‌دهنده مساجد و نگاه نمادگونه به آن مخصوصاً در سطح مسجدهای محله‌ای به دست فراموشی سپرده شده است. با توجه به اینکه بازیابی هویت معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی از جمله وظایف معماران و شهرسازان معاصر بوده، شناسایی ویژگی‌ها، اصول و ارزش‌های موجود و متاثر از آیات و احادیث اسلامی در معماری و شهرسازی مساجد و همچنین تطبیق متناسب آنها با نیازهای دوره معاصر و الگوسازی ارزش‌های فرامکانی و فرازمانی مساجد هدف پژوهش حاضر بود. در پژوهش حاضر به روش پیمایشی به بررسی تاثیر مدل‌های ادراک حسی موثر بر افزایش رضایت‌مندی و مطلوبیت در مساجد محله‌ای شهر قزوین پرداخته شد. پس از تبیین مدل‌ها و مولفه‌های ادراک حسی، معیارهای ارزیابی موثر بر افزایش رضایت‌مندی به مساجد استخراج شدند و پرسش‌نامه طبق طیف لیکرت تنظیم و با روش مدل‌یابی معادلات ساختاری (sem) روابط بین متغیرها و میزان تاثیر آنها تحلیل شد. یافته‌های پژوهش وجود رابطه معنی‌دار بین مولفه‌های ادراک حسی و رضایت‌مندی در مساجد محله‌ای را نشان دادند که در آن میزان تاثیرگذاری شاخصه‌های فرهنگی و نظام اجتماعی موجود در محله از دیگر شاخصه‌ها بیشتر بود. درنتیجه رعایت الگوهای حسی در طراحی عناصر تشکیل‌دهنده مساجد باعث افزایش مطلوبیت فضایی شده است که این امر موجب ایجاد و تقویت الگوهای معماری حسی انطباقی در مکان‌های مذهبی و افزایش انگیزش نمازگزاران برای تداوم حضور در مساجد محله‌ای می‌شود.

The Study of the Effect of Sensory Perception Components Influenced by Divine Verses on Increasing the Satisfaction of Neighborhood Mosques (Case study: Comparison of Javad Al-Aemah and Haft-Darb Mosques of Qazvin)

At present, the principles and patterns of mosque shaping and its symbolic look have been forgotten, especially at the level of neighbourhood mosques. Since the restoration of IranianIslamic architecture and urban identity is one of the tasks of contemporary architects and urban planners, therefore, the purpose of the present study was identifying features, principles and values existing and influenced by Islamic verses and hadiths in mosques architecture and urban planning, as well as adapting them to the needs of the contemporary period and modelling the values of beyond place and time mosques. In the present study, a survey method had been designed to investigate the effect of sensory perception models on satisfaction and desirability increase in neighbourhood mosques of Qazvin City. After explaining the models and components of sensory perception, the criteria for effective assessment of satisfaction increase in mosques were extracted and the questionnaire was adjusted according to the Likert spectrum, and structural equation modelling (SEM) method analyzed the relationships between variables and their impact. The findings of the study show that there is a significant relationship between the components of sensory perception and satisfaction in neighbourhood mosques, in which the impact of cultural indicators and social system existing in the neighbourhood was more than other indicators. As a result, observing the sensory patterns in the design of the mosquechr('39')s constituent elements increases the spatial utility, which creates and reinforces adaptive sensory architecture patterns in religious space and increases the motivation of worshipers to continue attending neighbourhood mosques.