بررسی اصل تربیتی تدریج در قرآن، مبتنی بر تحلیل و نقد دیدگاه مفسران قرآن

اصول تربیت بواسطه حلقه واسط بودن بین مبانی و اهداف تربیتی یکی از مباحث مهم و کاربردی در تعلیم و تربیت می باشد. یکی از اصول تربیت، اصل تدریج می باشد که مورد توجه بسیاری از اندیشمندان متقدم و متاخر تربیت قرار گرفته است. در قرآن کریم مسئله تدریج در آیات متعدد در دو حوزه تکوین و تشریع مطرح شده است. با بررسی های انجام شده، از آیاتی که در حوزه تکوین بیان شده می توان مبنای تدریج و از آیاتی که درحوزه تشریع بیان شده می توان اصل تدریج را استخراج نمود. مفسران قرآن به طور مستقیم و غیر مستقیم به این اصل تربیتی پرداخته اند. اندیشمندان علوم تربیت اسلامی در مورد اصل تدریج، به دسته ای خاص از آیات قرآن اشاره داشته اند، در حالی که در قرآن کریم حدود 90 آیه راجع به این اصل وجود دارد که برخی به طور مستقیم و برخی به طور غیرمستقیم به اصل تدریج اشاره دارند و می توان تدریج در آموزش را از آنها برداشت نمود.این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، دیدگاه مفسران قرآن را در زمینه استناد به آیات قرآن و گستره آیاتی که در مورد این اصل وجود دارد مورد پژوهش، تحلیل و بررسی قرار داده است.

A Study of the Gradual Educational Principle in the Qur’an Based on the Analysis and Criticism of the Quranic Commentators’ Viewpoint

Abstract The principles of education through the interconnectedness between educational principles and goals are one of the most important and applicable topics in education. One of the tenets of education is the gradual principle, which has attracted the attention of many early and late educators. In the Holy Qur’an, the issue has been raised gradually in numerous verses in the two fields of development and law. Based on the researches, the gradual basis can be deduced from the verses in the field of development and the gradual principle can be deduced from the verse expressed in the field of formation. The commentators of the Qur’an have directly and indirectly addressed this educational principle. Islamic education scholars have referred to a particular class of Qur’anic verses regarding the gradual principle, while there are about 90 verses in the Holy Qur’an that some directly or indirectly refer to the gradual principle. And they can be picked up gradually in education. This descriptiveanalytic study has analyzed, analyzed, and analyzed the views of the Qur’anic commentators in reference to the Qur’anic verses and the range of verses that exist on this principle and has concluded that some commentators, including Allameh Tabatabai, cite The verses of the Qur’an directly refer to this principle in education.Keywords: Educational Principles, Gradual Principle, Quranic Commentators, Islamic Education Sciences