تداعی معانی و انتقال مفاهیم شیعی در معماری آیینی (مطالعه موردی سقانفارهای آمل)

هدف پژوهش حاضر، واکاوی نحوه تداعی معانی و انتقال مفاهیم شیعی در سقانفارهای آمل است. این پژوهش، از نوع تحقیقات بنیادی و براساس ماهیت و روش از نوع توصیفی ‌ـ تحلیلی است. داده‌های پژوهش، براساس مطالعات اسنادی، بررسی‌های میدانی و مصاحبه گردآوری و با روش کیفی تحلیل شده است. به‌دلیل شباهت‌های ساختاری، تزیینی و عملکردی، ده نمونه از 30 سقانفار آمل (33% از کل نمونه‌ها)، برای پژوهش انتخاب شد. نتایج نشان می‌دهد، برای تداعی معانی و انتقال مفاهیم شیعی در سقانفارها، از نمادهای آیینی استفاده فراوانی شده است که به‌گونه‌ای نغز، مفاهیم آیینی، ملی و بومی کاربران را از بطن وجه تسمیه، عملکرد، نقشمایه‌ها و اعداد نمادین، منعکس می‌کند. در حقیقت، هنرمند شیعی با الهام از معماری بومی، تلفیق آن با نگرش‌های رایج و ریشه‌دار شیعی و استفاده هنرمندانه از نمادهای متواتر آن، بستری برای نمایش مفاهیم و معانی آیینی در سقانفارها فراهم نموده است.