ماهیت و کارکرد سنت جوار از دوران جاهلی تا عصر نبوت

جوار از جمله سنت‌های عصر جاهلی است که در بعد از ظهور اسلام نیز تداوم یافت. این سنت که آن را می‌توان بازتابی از شرایط سیاسی و اجتماعی شبه جزیره در قبل از ظهور اسلام دانست، در مناسبات قبیله‌ای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ این سئوال است که ماهیت و کارکرد سنت جوار در تاریخ عرب جاهلی و آغاز دوره اسلامی چگونه بوده است؟ یافته‌های این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته نشان می‌دهد که اعرابِ پیش از اسلام در غیاب یک حکومت مرکزی از این سنت جهت تامین امنیت خود استفاده می‌نمودند. با گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی این سنت دستخوش تغییراتی شد و پیامبر(ص) آن را به عنوان یک قرارداد اجتماعی در راستای اهداف دولت نبوی به کار گرفت. در واقع اسلام ایمان ‌و حق‌مداری ‌را در مضمون ‌اجتماعی ‌جار دخالت ‌داد و حفظ ‌جوار را از ارکان‌ برپایی‌ جامعه ‌آرمانی‌ و رفتاری ‌خیرخواهانه‌ و برخاسته ‌از روح‌ ایمان ‌دانست‌.