بازپژوهی مولفه های شیعی آیین فتوت

فتوت به مثابه خرده‌فرهنگی پرتوان در گستره تمدنی ایران، در طول تاریخ، گفتمان‌های متکثّری را پدید آورده است. کاوش منابع و متون اصیل فتوت نشان می‌دهد که دیدگاه‌ها و عناصر شیعی، افزون بر ایجاد گونه خاصی از فتوت در حکم گفتمانی شیعی، بر جریان‌ها و گفتمان‌های دیگر این خرده‌فرهنگ هم عمیقاً تاثیر گذاشته است. این مقاله با روش تحلیل محتوای کیفی، پژوهش در منابع کهن و اصیل فتوت، این پرسش را طرح خواهد کرد که مولفه‌های گفتمانی فتوت همچون خرده‌فرهنگی آرمانی - شیعی به چه کیفیتی در این متون نوشتاری و بافت اجتماعی - تاریخی بازنموده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که صبغه شیعی فتوت در سه محور قدسی‌سازی مراد و قطب و تجلی انسان کامل در سیمای امام علی(ع)؛ عدالت‌گرایی و ستم‌ستیزی؛ و حمایت‌گری و دفاع از ضعیفان و پاسداشت اخلاق در زندگی اجتماعی و محیط شهری تحت نام منش پهلوانی تجلّی و تبلور یافته است.

a re-examination of the shiite components of the fotowat faith

fotowat as a powerful subculture in the span of iranian civilization has created many discourses throughout the history. an examination of the original sources and texts of fotowat shows that shiite views and elements, in addition to creating a special kind of fotowat as a shiite discourse, have also profoundly influenced the other currents and discourses of this subculture. this article adopts a qualitative content analysis method in examining the ancient and original sources of fotowat, to answer the question of how well the components of fotowat discourse such as the ideal-shiite subculture are represented in the written texts and the socio-historical context?. the findings of the research show that the shiite aspect of fotowat has been manifested in the three axes of sanctification of spiritual guide, spiritual pole and the manifestation of a perfect human in the image of imam ali (as); justice and anti-oppression; as well as the advocacy and defense of the weak and protection of morality in social life and urban environment under the name of heroic character.