مطالعه روان‌خوانی خط نسخ ایرانی در قرآن‌نویسی دوره صفوی و معاصر (مطالعه موردی قرآن به خط احمد نیریزی و قرآن رسمی جمهوری اسلامی به خط سید رضا بنی‌رضی)

کتابت قرآن دقت فراوان می‌طلبد زیرا باید به سهولت و بدون اشتباه خوانده شود و از لحاظ بصری زیبا باشد. قرآن معروف به آریامهر معروف‌ترین قرآن به خط نسخ ایرانی است که استاد بنی‌رضی با الهام ازآن، مشق بسیار نموده‌است و حاصل تلاش‌های وی کتابت قرآن رسمی جمهوری اسلامی است. اما درمورد روان‌خوانی این دو قرآن بحث‌های متفاوت، بصورت غیر مکتوب وجود دارد. سوال اصلی پژوهش، سنجش روان‌خوانی خط نسخ در قرآن نیریزی و بنی‌رضی است و فرض براین است، امروزه خوانایی قرآن نسبت به گذشته، اهمیت بیشتری دارد. روش توصیفی تطبیقی درصدد یافتن پاسخ برآمده و طبق یافته‌ها، قرآن بنی‌رضی به‌دلیل توجه به جایگاه نقطه و اعراب، نحوه استقرار کلمات روی کرسی، رعایت فواصل مابین کلمات و حروف، اغلب از لحاظ خوانایی بر قرآن نیریزی پیشی گرفته است، اما قرآن نیریزی به‌دلیل توجه بیشتر به وجه زیبای کلمات، عدم استفاده از الف مقصوره و پرداختن به تزیینات، زیباتر از قرآن بنی‌رضی کتابت‌ شده‌است.

Study of the Fluent Reading of the Iranian Naskh Calligraphy in Safavid and Contemporary Quran Inscriptions: A Case Study of Quran in Ahmad Nirizi's Script and the Official Quran of the Islamic Republic of Iran in Seyyed Reza Bani Razi's Script

The inscription of the Qurchr('39')an requires great care because it must be read easily without error and be visually beautiful. The Qurchr('39')an known as Aria Mehr is the most famous Qurchr('39')an in the Iranian Naskh script, which inspired Master Bani Razi, and the result of his efforts is the inscription of the official Qurchr('39')an of the Islamic Republic of Iran. However, there are different unwritten arguments about the fluent reading of these two inscriptions of the Qurchr('39')an. The main aim of this study is to examine the degree of the fluent reading of the Naskh script in the Nirizichr('39')s and Bani Razichr('39')s Qurchr('39')an inscriptions. It is assumed that today the readability of the Qurchr('39')an is more important than in the past. This study seeks to find the answer using a descriptivecomparative method. According to the findings, due to the position of the dot and the diacritics, the way the words are placed on the line, the observance of the distances between words and letters, Bani Razichr('39')s Qurchr('39')an inscription is basically superior in terms of readability comparing with that of Nirizichr('39')s. However, the Nirizichr('39')s work is more beautiful in terms of paying more attention to the beauty of the words, not using the Alef alMaqsoorah and dealing with the decorations.