کتیبه‌های مدارس عصر صفویه به مثابه رسانه‌های نمادین هنر شیعی نمونه موردی: مسجد مدرسه چهارباغ اصفهان

مسجد مدرسه چهارباغ به عنوان گنجینه ای از هنر کتیبه نگاری اسلامی جایگاه ویژه ای دارد. بر این اساس پژوهش حاضر تلاش دارد به تبیین جایگاه کتیبه های این بنا به عنوان رسانه هایی نمادین بپردازد تا زمینه پاسخ به این پرسش اصلی که مهم ترین پیام های نمادین بازتاب یافته در کتیبه های مسجد مدرسه چهارباغ ضمن تبیین نحوه انتقال پیام ها چیست؟ فراهم آید. پژوهش حاضر از حیث روش توصیفی تحلیلی است. یافته اندوزی به شیوه میدانی و کتابخانه ای صورت پذیرفته است و تجزیه و تحلیل یافته ها کیفی است. نتایج پژوهش حاضر گویای آن است که مهمترین و بیشترین پیام هایی که از تعامل مذهب تشیع، مبانی اعتقادی و سیاست مذهبی حاکم در عصر صفویه، بر اساس سیری منظم از طریق این رسانه های نمادین هنر شیعی به مخاطبان انتقال می یابد، شامل بیان فضیلت، جانشینی (خلافت)، امامت و اشاره به ویژگی های برتر حضرت علی ، مدح و ستایش و الگوسازی از شخصیت امام علی به عنوان مبنای اعتقادی هنر شیعی و اساس سیاست مذهبی رایج است.

The Inscriptions of the Schools in the Safavid Era as Symbolic Media of the Shiite Art A Case Study of Chahar Bagh School–Mosque in Isfahan

Chahar Bagh School ndash;Mosque as a treasure trove of Islamic relic art has a special position. The present research attempts to explain the position of inscriptions of this building as symbolic media in order to answer this main question: ldquo;What are the most important symbolic messages reflected in the inscriptions of the Chahar Bagh school ndash;mosque? rdquo;, and ldquo;how the messages are transmitted? rdquo; The present study is descriptiveanalytical. The data are collected using field study and library resources and they are analyzed qualitatively. The results of this study indicated that the most important and common messages transmitted to the audience through this symbolic media of Shiite art, based on a systematic process, regarding the interaction of the Shiite religion, religious beliefs and religious politics in the Safavid era, include expression of virtue, succession (caliphate), imamate, and reference to the supreme personality of Imam Ali, praise and modeling of Imam Ali's personality as the basis of the belief in Shiite art and the basis of the religious policy.