طراحی و روانسنجی ابزارهای عوامل موثر بر بروز خطا و موانع گزارش دهی آن در اتاق عمل از دیدگاه دانشجویان

مقدمه: ایمنی بیمار، یکی از عناصر حیاتی برای ارائه موثر خدمات مراقبت سلامت است. اتاق‌های عمل بیمارستانها، به عنوان یکی از پرخطرترین محل‌های بیمارستانی است که نیازمند شناسایی عوامل موثر بر بروز خطا و نیز موانع گزارش دهی آن است. این مطالعه با هدف طراحی و ارزیابی ویژگی های روانسنجی ابزارهای عوامل موثر بر بروز خطا و موانع گزارش دهی آن در اتاق عمل از دیدگاه دانشجویان اتاق عمل و هوشبری در سال 1401 انجام شد.روش کار: این مطالعه مقطعی تحلیلی در سال 1401 بر روی 270 نفر از دانشجویان اتاق عمل و هوشبری دانشگاه علوم پزشکی البرز انجام شد. در گام اول با استفاده از مرور متون و نظرات پانل خبرگان دو ابزار عوامل موثر بر بروز خطا، و موانع گزارش دهی خطا طراحی و درگام بعد روایی صوری، محتوا، سازه، و پایایی ابزارها ارزیابی گردید.یافته ها:پس از انجام اصلاحات درخواستی در روایی صوری، نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا در کلیه گویه ها ارزیابی و بالاتر از 062 و0.7 بود. در روایی سازه، ابزار عوامل موثر بر بروز خطا در اتاق عمل با 22 گویه و چهار عامل شامل عوامل فردی (8گویه)، عوامل آموزشی-مهارتی (6گویه)، عوامل محیطی (4گویه) و عوامل مدیریتی(4گویه) استخراج شد. ضریب آلفای کرونباخ عوامل مذکور از 0.79 تا 0.90 و امگا مک دونالد از 0.7 تا 0.87 محاسبه شد. ابزار عوامل موثر بر گزارش دهی خطا در اتاق عمل با 19 گویه در سه عامل شامل پیامدهای قانونی (11گویه)، عوامل مدیریتی (4گویه) و فرآیند گزارش دهی (4گویه) استخراج شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عوامل از 0.86 تا 0.95 و امگا مک دونالد از 0.7 تا 0.89 محاسبه شد. نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه، دو ابزار عوامل موثر بر بروز خطا، و موانع گزارش دهی خطا از شاخص های روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می تواند جهت سنجش مفاهیم مذکور در  در اتاق عمل از دیدگاه دانشجویان اتاق عمل و هوشبری استفاده گردد. مدیران آموزشی و درمانی می توانند با شناسایی عوامل موثر بروز خطا و رفع موانع گزارش دهی آن، تصمیمات موثری در جهت کاهش موارد بروز خطا و نیز تسهیل فرآیند گزارش دهی آن در اتاق عمل های بیمارستانی اتخاذ و اجرایی نموده و بدین ترتیب موجب ارتقای ایمنی بیمار شوند.

designing and evaluating psychometric properties of two scales of the factors contributing to errors and reporting barriers in the operating room from the viewpoints of student

introduction: patient safety is crucial for effective healthcare delivery, and operating rooms (ors) are among the most hazardous environments in hospitals. identifying factors that contribute to errors and barriers to reporting them is essential. this study aimed to design and evaluate the psychometric properties of scales measuring factors influencing error occurrence and barriers to error reporting in the or, as perceived by operating room and anesthesia students in 2022.methods: this cross-sectional analytical study was conducted in 2022 with 270 operating room and anesthesia students from alborz university of medical sciences. two scales were developed: one for “factors affecting the occurrence of errors” and another for “barriers to error reporting,” informed by literature review and expert panel insights. the scales underwent evaluation for face, content, and construct validity, as well as reliability assessment.results: following revisions for face validity, the content validity ratio (cvr) and content validity index (cvi) for all items exceeded 0.62 and 0.7, respectively. exploratory factor analysis revealed four factors for the error occurrence scale: individual factors (8 items), educational-skill factors (6 items), environmental factors (4 items), and managerial factors (4 items). cronbach’s alpha values ranged from 0.79 to 0.90, and mcdonald’s omega values from 0.7 to 0.87. for the error reporting scale, three factors emerged: legal consequences (11 items), management factors (4 items), and reporting process (4 items). cronbach’s alpha for these factors ranged from 0.86 to 0.95, and mcdonald’s omega from 0.7 to 0.89.conclusion: the developed scales demonstrated acceptable validity and reliability, making them suitable for assessing the factors influencing errors and reporting barriers in ors from the perspective of operating room and anesthesia students. addressing these factors can enable educational and medical managers to implement effective strategies to enhance patient safety by reducing errors and improving the reporting process in hospital ors.