ارزیابی عصاره‌های شنبلیله و کرفس کوهی در مقایسه با کلرهگزیدین 0.2% بر شمار باکتری استرپتوکوک موتانس: یک مطالعه‌ آزمایشگاهی

زمینه و هدف:پوسیدگی دندان، به دلیل شیوع فراوان و هزینه های بالا به عنوان یک مشکل سلامت دهان و دندان و همچنین، سلامت عمومی شناخته می شود که البته با انجام مداخلات زودهنگام می توان از ایجاد آن پیشگیری نمود. یکی از این مداخلات در جهت پیشگیری از پوسیدگی، استفاده از دهانشویه های آنتی میکروبیال می باشد. در این راستا، دهانشویه کلرهگزیدین به عنوان یک استاندارد طلایی است که در کنار خاصیت آنتی میکروبیال، دارای عوارض جانبی مانند تغییر حس چشایی، تغییر رنگ دندان ها و سوزش دهان می باشد. بنابراین، در این پژوهش با توجه به عوارض جانبی دهانشویه های شیمیایی، جایگزینی عصاره های گیاهی با آنها جهت پیشگیری از ایجاد پوسیدگی دندان مدنظر بوده است.هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر آنتی میکروبیال عصاره‌های شنبلیله و کرفس کوهی در مقایسه با دهانشویه کلرهگزیدین 2/0% بر روی شمار باکتری استرپتوکوک موتانس بود.مواد و روش‌ها:این مطالعه آزمایشگاهی شامل چهار مرحله بود. در مرحله اول عصاره‌های شنبلیله و کرفس کوهی تهیه گردید و دهانشویه کلرهگزیدین و آب مقطر به ترتیب به عنوان کنترل مثبت و کنترل منفی در نظر گرفته شدند. سپس در آزمایش well diffusion agar قطر هاله تشکیل شده در غلظت‌ 100000 ppm برای عصاره های مذکور و دهانشویه کلرهگزیدین ثبت شد. در مرحله بعد، mic (حداقل غلظت مهارکنندگی) و mbc (حداقل غلظت کشندگی) عصاره ها و دهانشویه کلرهگزیدین تعیین گردید. در نهایت باکتری استرپتوکوک موتانس در محیط های کشت شمارش شدند. داده‌ها در نرم‌افزار spss 26.0 تجزیه و تحلیل گردید.یافته‌ها: در آزمایش well diffusion agar، قطر هاله‌ عدم رشد باکتری در دها‌نشویه و عصاره‌های شنبلیله و کرفس کوهی برابر mm19، صفر و mm13 برآورد شد. مقادیر mic برای این گروه‌ها به ترتیب برابر 6250، 100000< و 50000 ppm و مقادیر mbc آنها معادل 12500، 100000< و 100000 ppm برآورد شد. از نظر درصد کاهش شمار باکتری‌های زنده در گروه‌های مختلف در 30 دقیقه و 6 ساعت تفاوت‌های معنی‌داری وجود داشت (0.001p<). بیشترین اثر کاهش باکتری، در 30 دقیقه به ترتیب، در دهانشویه‌ کلرهگزیدین، کرفس کوهی و شنبلیله و در 6 ساعت به ترتیب، در کرفس کوهی، دهانشویه کلرهگزیدین و شنبلیله ثبت گردید.نتیجه‌گیری:در این مطالعه، عصاره‌ برگ و دانه‌ شنبلیله اثر ضد باکتریایی کم و عصاره کرفس کوهی اثر ضدباکتریایی قابل مقایسه ای با دهانشویه‌ کلرهگزیدین برعلیه باکتری استرپتوکوک موتانس از خود نشان دادند.

antibacterial effects of trigonella foenum-graceum l. and kellusia odoratissima mozaff versus 0.2% chlorhexidine on streptococcus mutans count: an in vitro study

tooth decay is a prevalent chronic disease worldwide; preventive care is essential for its management. despite some side effects, chlorhexidine mouthwash is the gold standard for controlling plaque and preventing caries. this study evaluates the antibacterial effects of trigonella foenum-graceum l. and kellusia odoratissima mozaff extracts on streptococcus mutans compared to 0.2% chlorhexidine mouthwash.materials & methodsthis laboratory study involved preparing herbal extracts of trigonella foenum-graceum l. and kellusia odoratissima mozaff. the well diffusion agar test measured the inhibition zone diameter at a concentration of 100,000 ppm for the extracts and chlorhexidine mouthwash, with chlorhexidine and distilled water serving as positive and negative controls, respectively. the minimum inhibitory concentration (mic) and minimum bactericidal concentration (mbc) were determined for the extracts and mouthwash. finally, the streptococcus mutans count was assessed after exposure to the extracts and mouthwash. data were analyzed using spss 26.0, applying the kruskal-wallis test for group comparisons and the mann-whitney u test for pairwise comparisons.resultsthe study reported three key findings. the inhibition zone diameters were 19 mm for chlorhexidine mouthwash, 0 mm for trigonella foenum-graceum l., and 13 mm for kellusia odoratissima” mozaff. mic values were 6250 ppm for chlorhexidine, >100000 ppm for trigonella foenum-graceum, and 50000 ppm for kellusia odoratissima, with corresponding mbc values of 12500 ppm, >100000 ppm, and 100000 ppm. significant differences in bacterial reduction percentages were noted after 30 minutes and 6 hours (both: p<0.001), with chlorhexidine showing the highest efficacy at 30 minutes, while kellusia odoratissima mozaff had the highest efficacy at 6 hours.conclusion this study demonstrated that kellusia odoratissima mozaff extract has antibacterial effects comparable to chlorhexidine, while trigonella foenum-graceum l. showed limited antibacterial activity against streptococcus mutans.