متدولوژی ترکیبی در پژوهش‌های «میان‌رشته‌ای طب و دین» به همراه تجربه موردی سلامت دهان و دندان

در جهان اسلام، با این پیش‌فرض که میان دین اسلام و علم، ارتباط وجود دارد و هرکدام می‌توانند به همدیگر کمک کنند، مطالعات میان‌رشته‌ای علم و دین رو به رشد است. امروزه تحقیقات زیادی در این زمینه (و من جمله مطالعات طب و دین) صورت می‌گیرد. اما به دلیل جوان بودن این‌گونه تحقیقات، مساله‌ای مهم، عدم ارائه‌ متد صحیح در این مطالعات است. درواقع، باتوجه به اینکه روش تحقیق در علم، متفاوت از روش تحقیق در دین است، سوال اینجاست که آیا این دو عرصه، می‌توانند باهمدیگر تحقیقات مشترک میان رشته‌ای داشته باشند؟ و اگر امکان این دسته از مطالعات وجود دارد، این مطالعات چگونه است؟ مقاله‌ پیش‌رو، تلاش می‌کند با ممکن دانستن چنین مطالعاتی، روشی با نام «روش ترکیبی مطالعات میان‌رشته‌ای طب و دین» ارائه دهد که در قسمت مطالعات دینی از روش اسنادی، روش میدانی و روش پیمایشی استفاده می‌شود و این روش‌ها با روش‌های مختلف تجربی مانند معاینات، میکروب شناسی، باکتری شناسی و ... ترکیب می‎شود. البته ممکن است، بسته به مورد، در مواردی برخی از این روش‌ها کاربرد نداشته باشد و در مواردی برخی از روش‌ها دو یا چند مرتبه استفاده شود. دراین زمینه، در گفتار اول، مبانی نظری تحقیق را مورد بحث قرار می‌دهیم که در آن امکان و وقوع «علم دینی»‌ را بحث می‌کنیم. پس از آن اصطلاح « علم طب اسلامی» را بررسی کرده و بیان می‌کنیم چنین اصطلاحی از دیدگاه نگارندگان ‌وجود خارجی ندارد. سپس به جایگاه آموزه‌های بهداشتی اسلامی می‌پردازیم و برخی از آموزه‌های بهداشتی اسلامی را برمی‌شمریم. در گفتار دوم متودولوژی مطالعات میان‌رشته‌ای طب و دین را بیان کرده، روش‌های کاربردی در پژوهش‌های دینی و نیز پژوهش‎های پزشکی را برشمرده و به چگونگی ترکیب آن می‌پردازیم. در پایان، تجربه‌ای موردی در مطالعه‌ی میان‌رشته‌ای طب و دین را که خود پژوهشگران داشته اند، طرح کرده و چگونگی ترکیب آن را بیان می‌کنید. این پژوهش کاربردی، با روش اسنادی و با مراجعه به کتابخانه، سایت‌های معتبر و نرم‎افزارهای مرتبط انجام می‌شود.

combined methodology in interdisciplinary of medicine and religion researches; with a case study of oral health

in the islamic world, interdisciplinary studies of science and religion are on the rise, assuming that there is a connection between islam and science, and that each can help each other. there is a lot of research in this area today (including medical and religious studies). however, due to the young age of such research, the important issue is the lack of a proper method in these studies. in fact, given that the method of research in science is different from the method of research in religion, the question is whether these two fields can have interdisciplinary joint research? and if these studies are possible, what are they like? the present article tries to provide a method called combined method of interdi- sciplinary studies of medicine and religion knowing that such studies are possible. , microbiology, bacteriology, etc. are combined. however, depending on the case, some of these methods may not be used in some cases and in some cases some methods may be used two or more times. in this context, in the first speech, we discuss the theoretical foundations of research in which we discuss the possibility and occurrence of religious science. then we examine the term science of islamic medicine and state that such a term does not exist from the point of view of the authors. then we will deal with the position of islamic health teachings and enumerate some islamic health teachings. in the second speech, we describe the methodology of interdisciplinary studies of medicine and religion, enumerate the applied methods in religious research as well as medical research, and discuss how to combine it. finally, outline the case studies of the interdisciplinary study of medicine and religion that the researchers themselves have and how they are combined. this applied research is done by documentary method and by referring to the library, reputable sites and related software.