بررسی تاثیر غلظت‌های بالا رونده داروی بوپرنورفین برتغییرات بافت‌شناسی مغز موش صحرایی

مقدمه و هدف: هیپوکامپ قسمتی از مغز به شکل اسب دریایی است که در چین خوردگی های داخلی از بخش تحتانی میانی مغز به نام لوب تمپورال (temporal lobe) قرار دارد . هیپوکامپ دارای دوبخش است که هربخش در یک طرف سر واقع شده است. هیپوکامپ از نظر اندازه در حدود یک صدم لایه خارجی مغز یا قشر مغزی (cerebral cortex) است که از سه لایه با سلول های هرمی شکل مخصوص تشکیل شده است . عملکرد های اصلی آن شامل یادگیری و حافظه انسان می شود . حتی این مطلب که پژوهشگران بفهمند حافظه چگونه کار می کند ، با کمک هیپوکامپ امکانپذیر شده است . بوپرنورفین آگونیست نسبی گیرنده های اپیوئیدی است که به عنوان ضد درد و داروی ترک اعتیاد بکار می رود. این دارو در کبد متابولیزه شده و از طریق کلیه ها دفع می گردد که عوارض متعددی روی سلول های نوروگلیا ، تعداد نورون هاو مساحت ناحیه هیپوکامپ مغز باقی می گذارد. در این تحقیق به بررسی تاثیرغلظت های بالارونده بوپرنورفین بر بافت هیپوکامپ مغز موش صحرایی پرداخته شده است.مواد و روش کار: به منظور اجرای این بررسی تعداد 35 سر موش صحرایی با محدوده وزنی یکسان به 7 گروه 5 تایی تقسیم شدند که به مدت 21 روز تحت تزریق داروی بوپرنورفین با دوزهای 2، 7، 10، 15، 20و 24 mg/kgقرار گرفتند و بعد از اتمام دوره تزریق، موش ها کشته و به آزمایشگاه ارسال شدند. یافته های بدست آمده از بافت مغز نشان داد که تزریق داخل صفاقی بوپرونورفین به مدت 21 روز موجب بروز آسیب های بافتی در مغز می شود.یافته ها:که بر اساس نتایج بدست آمده از آزمون های آماری مساحت ناحیه هیپوکامپ،تعداد سلول نوروگلیا و تعداد نورون ها در ناحیه هیپوکامپ در دوزهای بالارونده دارو به طور معنا داری کاهش پیدا کرده بود. (0.05> p).نتیجه گیری: از یافته ها می توان نتیجه گرفت که سوء مصرف بوپرنورفین موجب بروز آسیب های هیپوکامپ جدی در مصرف کنندگان این دارو می شود.پیشنهاد: با توجه به مطالعه حاضر پیشنهاد می شود که مطالعات بیشتری درزمینه دوز های بالاتر ومدت بیشتر استفاده از بوپرنورفین درموش صحرایی و دیگر حیوانات آزمایشگاهی وهمچنین اثرات هیستوپاتولوژی درسایرقسمت های مغز مثل مخچه،تالاموس، هیپوتالاموس و نخاع و مطالعه اثرات هیستوپاتولوژی درسایر ارگان های بدن مثل کلیه وقلب بر اثر مصرف بوپرنورفین صورت گیرد.