همه گیری شناسی و روش های مدیریت بیماری سوختگی غلاف برگ برنج

سوختگی غلاف برگ ناشی از قارچ خاکزی rhizoctonia solani ag1-ia ، یکی از بیماری های مهم برنج‌ در دنیا است، که در بعضی مناطق کشت برنج در ایران نیز شایع است. بیمارگر معمولا به شکل سختینه در خاک و بقایای گیاهی و میسلیوم در بقایای گیاهی و بذر زمستان‌گذرانی می‌کند. سختینه‌ها قادرند سال‌ها در خاک و کاه و کلش برنج به صورت خفته باقی بمانند. پس از کاشت رقم‌های حساس برنج، سختینه‌ها جوانه‌زده، تولید میسلیوم کرده و غلاف‌ برگ‌های پایینی بوته‌های برنج را آلوده می‌کنند. نشانه مشخصه این بیماری لکه‌های سبز مایل به خاکستری آبسوخته، کروی تا بیضی شکل یا تغییر رنگ یافته نامنظم کشیده روی غلاف برگ‌ها است. لکه‌ها با گذر زمان به هم پیوسته و مرکز آنها خاکستری تا قهوه‌ای-روشن و حاشیه قهوه‌ای-تیره تا قرمز می‌شود. عواملی مانند نوع رقم برنج، تراکم کاشت، مرحله رشدی گیاه، مقدار زادمایه اولیه بیمارگر، شرایط محیطی و تغذیه گیاه بر شدت بیماری و همه گیری آن تاثیرگذار هستند. مدیریت بیماری به دلیل توانایی بیمارگر برای زنده ماندن طولانی مدت در خاک و سطح پایین مقاومت رقم‌های تحت کشت برنج در برابر بیماری دشوار است، اما با روش‌های زراعی مناسب مانند عدم کشت رقم‌های پاکوتاه و پرپنجه در مزرعه‌های با سابقه حضور بیمارگر، ضدعفونی بذر، رعایت تراکم کاشت، مصرف بهینه کودهای نیتروژنه، رعایت بهداشت زراعی و مبارزه شیمیایی می‌توان از همه گیری و خسارت بیماری پیشگیری کرد.

epidemiology and management methods of rice sheath blight disease

sheath blight (shb) caused by the soil-borne fungus rhizoctonia solani ag1-ia is one of the most important diseases of rice in the world, which is also common in some areas of rice cultivation in iran. the pathogen usually overwinters as sclerotia in soil and plant debries and mycelium in plant debris and seeds. sclerotia can survive inactive in soil, and rice debris for several years. after transplanting susceptible rice cultivars, the sclerotia germinate, produce mycelium, and infect the lower sheaths of the rice plant. the characteristic symptoms of shb are green-gray water-soaked lesions, spherical to oval, or irregularly discolored on rice sheath. the lesions are connected, and the center of the lesions becomes gray to light brown with a dark brown-to-red border, by passing time. factors such as the rice variety, plant density, and growth stage, initial inoculum population of the pathogen, environmental conditions, and plant nutrition affect the disease severity and epidemic. the disease management is difficult, because of the wide host range of the pathogen, its ability to survive for a long time in the soil, and the low level of resistance of rice cultivars to it. proper management such as avoiding cultivation of dwarf and high tillering cultivars in fields with a history of pathogen presence, seed disinfection, proper plant densities, and optimal use of nitrogen fertilizer, field sanitation, and chemical control can prevent the epidemy and damage of the disease.