گونه شناسی گردشگران شهری: کاربست مـدل نهادی کوهن(مطالعهی موردی: شهر مشهد)

در حوزه های مختلف مطالعات گردشگری، بسته به نیاز و کاربرد، گردشگران به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. انواع این دسته بندی ها یا گونه شناسی ها بر مبنای معیارهای متفاوتی تنظیم می شوند. گونه شناسی جامعه شناختی کوهن بر مبنای مفهوم نهادی شدن یکی ازاین انواع است. در این تحقیق نحوه ی تامین نیازهای اولیه (سرپناه، خوراک و جابه جایی در مقصد) و میزان برخورداری از خدمات میزبانی نهادی شده در شهر مشهد، شاخصی از میزان نهادی بودن گردشگری تعریف شد. به این منظور داده های طرح پژوهشی«بررسی کیفیت اقامت و ترجیحات زایران ایرانی در مدت حضور در شهر مشهد» مبنای تحلیل ثانویه قرار گرفت. جمعیت نمونه ی تصادفی شامل1600 زایر ایرانی شهر مشهد در سال های 89 و 90 بود. با اتکا به درونمایه ی مدل کوهن، گردشگران در سه دسته نهادی، نیمه نهادی و غیر نهادی قرار گرفتند. نتایج نشان داد حدود دو-سوم زایران (3/68 درصد) به صورت غیرنهادی، کمی بیش از 20 درصد به صورت نیمه نهادی و حدود 10درصد نیز به طور نهادی به مشهد سفر کرده بودند. همچنین نتایج نشان داد افراد جوان تر، شهری ها، افراد با درآمد، تحصیلات و منزلت شغلی بالاتر بیش از دیگران از خدمات نهادی گردشگری در شهر مشهد استفاده کرده‌اند. این نتایج دلالت هایی برای برنامه‌ریزی های آتی در بخش خصوصی و عمومی در توسعه گردشگری شهر مشهد دارد.