بررسی تاثیر گردشگری خانه های دوم بر سرمایه ی اجتماعی (مورد مطالعه: روستاهای لیره سر و سیاوَرَز شهرستان تنکابن)

اثرات گردشگری خانه های دوم، به سه دسته ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تقسیم شده است. در مقاله ی حاضر، مساله ی اصلی اثرات اجتماعی گردشگری خانه های دوم است. هدف این مطالعه، سنجش تاثیر وجود گردشگری خانه های دوم به عنوان یک پدیده ی معاصر در سکونتگاه-های روستایی، بر تغییرات میزان سرمایه ی اجتماعی و ابعاد آن در میان ساکنان این مناطق است. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه ی آماری، روستاهای واجد و فاقد خانه ی دوم در سطح شهرستان تنکابن بوده است. حجم نمونه ی آماری، 228 نفر است که از ساکنان 15 سال به بالای روستاهای سیاوَرَز (واجد خانه های دوم) و لیره سر (فاقد خانه ی دوم) به شیوه ی تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته جمع آوری شد. اعتبار سوالات با استفاده از اعتبار محتوایی (از نوع صوری) و پایایی ابزار سنجش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (78/0) مورد تایید قرار گرفت. یافته ها نشان داد که تفاوت سرمایه ی اجتماعی در هر دو روستا از لحاظ آماری معنی دار نیست؛ لکن جزییات نتایج نشان داد که مولفه های مشارکت اجتماعی رسمی، اعتماد اجتماعی و اعتماد نهادی در روستای سیاوَرَز (دارای خانه های دوم)، به طرز معنی داری از روستای لیره سر (فاقد خانه ی دوم) کمتر است. همچنین نتایج نشان داد که سطح تحصیلات و میزان درآمد ساکنان روستای سیاوَرَز (دارای خانه های دوم)، به طرز معنی‌داری بیشتر از روستای لیره سر (فاقد خانه ی دوم) است. گسترش خانه های دوم با اثرات اقتصادی مثبت (افزایش سطح تحصیلات و میزان درآمد) و پیامدهای اجتماعی منفی (کاهش در مولفه های سرمایه ی اجتماعی)، معماگونه و متناقض نما به نظر می رسند و در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز است.