تحلیل شاخص های اثرگذار بر جذب توریسم پزشکی ایران از کشورهای منتخب منطقه آسیا

زمینه و هدف: : بازار گردشگری سلامت به‌عنوان یکی از صنایع درآمدزا و رقابتی در دنیا مطرح شده و از حوزه‌های نوین گردشگری به شمار می‌رود که به توسعه‌ پایدار و پویایی اقتصاد کشورها کمک کرده و در راستای افزایش درآمد کشورها گام بر می‌دارد. این حیطه از گردشگری شامل زیرشاخه‌های گردشگری تندرستی، گردشگری درمانی طبیعی و گردشگری پزشکی است و امروزه به‌تناسب توسعه‌ گردشگری و علم پزشکی؛ توریسم پزشکی مورد توجه بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه قرار گرفته است؛ لذا هدف از این پژوهش نحلیل شاخص‌های اثرگذار بر جذب توریسم پزشکی ایران می‌باشد.روش‌شناسی: در این مقاله سعی شده است با رویکرد تحلیلی – توصیفی و به منظور ارائه‌ مدل تحقیق از داده‌های مقطعی مربوط به 15 کشور منتخب منطقه‌ آسیا، که با ایران مراودات گردشگری پزشکی دارند (ارمنستان، عراق، کویت، سوریه، ازبکستان، افغانستان، آذربایجان، بحرین، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، عمان، قطر، قزاقستان، گرجستان)  در طی دوره‌ زمانی 1400-1378  و با استفاده از روش پانل دیتا و نرم افراز eviews 12 به تجزیه و تحلیل پرداخته شود. یافته‌ها و نتایج: نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می‌دهد که به ترتیب منغیرهای درآمد با بیشنرین اثرگذاری و سپس  ضریب نرخ ارز کشور مقصد، امنیت سیاسی، هزینه‌ سلامت کشور مبدا و مقصد، نرخ ارز کشور مبدا، توانایی پرسنل و شاخص تورم کشور مقصد از عوامل اثرگذار در این بحث می‌باشند که در این میان شاخص‌های درآمد، امنیت سیاسی، هزینه‌ سلامت کشور مبدا، ترخ ارز کشور مبدا و توانایی پرسنل اثر مثبت و نرخ ارز کشور مقصد، هزینه‌ سلامت کشور مقصد و تورم کشور مقصد اثر منفی بر جذب گردشگری پزشکی دارند.نوآوری و اصالت: اغلب مطالعات صورت‌گرفته در گردشگری سلامت که گردشگری پزشکی بخشی از آن است، به‌صورت اعم مورد بررسی قرار داده و گردشگری پزشکی را کمتر مورد مطالعه قرار داده‌اند، به‌علاوه، مطالعات صورت‌گرفته در این حوزه، به‌صورت پیمایشی بوده و اطلاعات مربوط به گردشگری پزشکی را به شیوه‌ پرسش‌نامه‌ای جمع‌آوری کرده‌اند، ازاین‌رو فاقد مدل‌سازی به‌صورت مطالعه‌ حاضر بوده است.

analysis of indicators affecting the attraction of iran’s medical tourism from selected countries in the asian region

context and purpose: the health tourism market has been proposed as one of the most profitable and competitive industries in the world and is one of the new areas of tourism which has contributed to the sustainable development and dynamism of countries’ economies and is taking steps towards increasing the income of countries. this field of tourism includes the sub-branches of health tourism, natural healing tourism, and medical tourism. today, according to the development of tourism and medical science, medical tourism has attracted the attention of many developed and developing countries; therefore, the purpose of this research is to analyze the indicators that influence the attraction of medical tourism in iran.design/methodology/approach: in this article, with an analytical-descriptive approach and using the panel data method and eviews 12 software to analyze data, it has been tried to present a research model of cross-sectional data related to 15 selected countries of the asian region (armenia, iraq, kuwait, syria, uzbekistan, afghanistan, azerbaijan, bahrain, pakistan, tajikistan, turkmenistan, oman, qatar, kazakhstan, georgia) which have had medical tourism relations with iran during the period of 1378-1400.conclusion: the results of the present research show that the variables of income with the most influence and then the exchange rate coefficient of the destination country, political security, health costs of the country of origin and destination, the exchange rate of the country of origin, the ability of personnel and the inflation index of the destination country, respectively, are among the influencing factors. among them, the indicators of income, political security, health cost of the country of origin, exchange rate of the country of origin, and the ability of personnel have a positive effect. additionally, the destination country’s exchange rate, destination country’s health cost, and destination country’s inflation have a negative effect on attracting medical tourism.originality/value: most of the studies conducted in health tourism, of which medical tourism is a part, have been examined in a general way and medical tourism has been studied less, in addition, the studies conducted in this field are in the form of a survey and the information related to medical tourism is collected using a questionnaire. therefore, it lacked modeling in the present study.