تاثیر نگرش قدسی به سیاست بر روابط خارجی، در اندیشه اندیشمندان ایرانی

نگرش قدسی به سیاست در اغلب برهه‌های تاریخ اندیشه سیاسی ایران رایج بوده است. این نگرش مشخصه‌هایی دارد: خداباوری، اعتقاد به هماهنگی میان نظم سیاسی و نظم کیهانی، رابطه دین و سیاست و اعتقاد به فره ایزدی یا برخورداری از رهبری برگزیده. نگرش قدسی اندیشمندان به سیاست بر نگاه آنان در حوزه روابط خارجی تاثیرگذار است. در این مقاله، سعی می‌شود به این پرسش پاسخ داده شود که نگرش قدسی به سیاست چه ویژگی‌هایی داشته و چه تاثیری بر نگاه ایرانیان به حوزه روابط خارجی گذاشته است. منظور از ایرانیان در این نوشتار، اندیشمندان ایرانی‌اسلامی است. برای رسیدن به پاسخی درخور، اندیشه سه تن از اندیشمندان برجسته دوره اسلامی، یعنی فردوسی و خواجه‌نظام‌الملک و خواجه‌نصیرالدین طوسی بررسی می‌شود. دلیل انتخاب این سه اندیشمند، تاثیرگذاری عمیق آن‌ها بر اندیشه سیاسی ایرانی‌اسلامی است. شاهنامه فردوسی، سیاست‌نامه خواجه‌نظام‌الملک و اخلاق ناصری خواجه‌نصیرالدین جامعه نمونه این پژوهش را شکل می‌دهند. این آثار به‌روش تحلیل محتوای کیفی مطالعه شد و شاخص‌های تعریف‌شده برای قدسی‌انگاری سیاست، در آن‌ها بررسی گردید. فرضیه مقاله آن است که نگاه قدسی به سیاست باعث شکل‌گیری آموزه ثنویت (پیکار دایمی خیر و شر)، در روابط خارجی، در اندیشه اندیشمندان ایرانی شده است.