راهبرد کلان آمریکا و چرخش سیاست خارجی ترکیه در خاورمیانه

سیاست خارجی ترکیه پس از روی کار آمدن اسلام گرایان در سال 2002، مباحث مختلفی را در محافل دانشگاهی و سیاسی ایجاد کرده است. فعال شدن ترکیه در خاورمیانه در سال های اخیر باعث شده برخی از تحلیل گران، چرخش در نگرش ترکیه در مورد موضوعات منطقه را ناشی از گرایشات تاریخی و مذهبی حزبِ حاکم عدالت و توسعه و رویگردانی این حزب از گفتمان ملی گرا و غرب گرای کمالیسم ارزیابی و برخی دیگر از تحلیل گران نیز، آن را ناشی از ملاحظات امنیتی ترکیه در سال های پس از پس از حمله آمریکا به عراق تلقی کنند. سوال اصلی مقاله حاضر این است که مهمترین عامل چرخش سیاست خارجی ترکیه در خاورمیانه پس از روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه چیست؟ در پاسخ به این سوال، نویسندگان مقاله، ضمن بررسی دیدگاه های مختلف درباره سیاست خارجی جدید ترکیه، راهبرد کلان آمریکا پس از یازده سپتامبر در منطقه را به عنوان عاملی تعیین کننده در این تغییر نگرش، ارزیابی می کنند. به نظر می رسد ترکیه پس از حملات یازده سپتامبر با آگاهی از روند تغییرات ساختاری در محیط ژیواستراتژیک خاورمیانه تلاش کرده است تا از طریق همراهی با راهبرد کلان ایالات متحده آمریکا، به عنوان اصلی ترین کنشگر فرامنطقه ای، در نظم نوین خاورمیانه جایگاه مناسبی به‌دست آورد.