فرصت‌های ایران برای تبدیل به قدرت برتر منطقه‌ای

به جرات می‌توان گفت که ژیوپلیتیک، مهمترین نقش را در تحولات منطقه‌ای ایران در طول تاریخ بازی کرده است. در این میان ایرانیان گاهی سودای یک قدرت بین‌المللی را تحقق بخشیده‌اند و در ادواری نیز در اندیشه قدرت منطقه‌ای برتر بوده‌اند. از بعد اخیر، تصاحب مقام قدرت منطقه‌ای برتر لوازم و الزاماتی دارد که عدم توجه به آنها، هدف را دست‌نیافتنی می‌کند. در پرتو سند چشم‌انداز بیست‌ساله، قرار بر این است که ایران در سال‌های آینده به قدرت برتر منطقه تبدیل شود. در این مطالعه، به عواملی اشاره شده است که می‌تواند این افق را تحقق بخشد. این فرصت‌ها به دو دسته تقسیم شده‌اند که عبارتند از: فرصت‌های ذاتی و فرصت‌های حاصل از تحولات منطقه‌ای. مبحث دوم این مقاله به راهبردهای تبدیل شدن ایران به قدرت برتر منطقه‌ای می‌پردازد. برخی از این راهبردها عبارتند از: توافق‌نامه‌های دو یا چندجانبه منع تعرض؛ توسعه اتحادیه‌های غیرسیاسی منطقه‌ای؛ تمرکز بر دیپلماسی عمومی؛ تقویت و توسعه لابی‌های ایرانی؛ شکل‌دهی سازمان‌ها و لابی‌های شیعی و اسلامی؛ حرکت در مسیر جداسازی آرمان‌گرایی انقلابی با شیون حکومتی. نکته مهم این است که ایران باید در طراحی تاکتیک‌ها و برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت مبتنی بر اهداف استراتژیک برشمرده شده در سند چشم‌انداز و مولفه‌های تدوین شده در اسناد پشتیبان آن، دقت و اهتمام ویژه‌ای ببخشد تا بیشترین بهره را از این فرصت تاریخی ببرد.