چالش‌ها و فرصت های امارت اسلامی افغانستان در روابط با ایران

پس از انقلاب اسلامی ایران، همواره مسئله افغانستان به دلایل مختلفی مانند ویژگی های ژئوپلیتیک، اشتراکات فرهنگی-تمدنی و حضور انبوه مهاجران افغانستانی در ایران یکی از مهم ترین مسائل سیاست خارجی ایران بوده است. تحولات اخیر افغانستان که منجر به سقوط حکومت اشرف غنی و شکل گیری مجدد امارت اسلامی شد؛ توجه تمامی کارشناسان و تحلیلگران را به مسئله افغانستان دوچندان کرد.امارت اسلامی نامی است که حکومت طالبان برای معرفی خود از آن استفاده می کند. دوره اول حکومت طالبان در افغانستان طی سال های 1996 تا 2001 بوده است. در سال 2021 دوره دوم حکمرانی طالبان در افغانستان آغاز شده است. لذا قدرت یابی دوباره طالبان در افغانستان منجر به ارائه دیدگاه های متفاوتی در زمینه های سیاسی و امنیتی شده است. برخی از اندیشمندان ظهور دوباره طالبان را تهدید و برخی دیگر آن را فرصتی برای جمهوری اسلامی ایران می دانند. بررسی ریشه ای تحولات افغانستان و آشنایی با ویژگی های ایدئولوژیک طالبان می تواند فرصتی برای جمهوری اسلامی ایران باشد تا بیشترین استفاده و بهره را از روی کار آمدن یک حرکت ایدئولوژیک اسلامی در همسایگی خود ببرد. سوال اصلی مقاله این است که دولت طالبان با چه چالش‌های عمده ای مواجه است و چالش‌های مذکور چه تاثیری بر روابط امارت اسلامی افغانستان با ایران خواهد گذاشت؟در پاسخ می توان این فرضیه را مطرح کرد که چالش های عمده دولت طالبان شامل منازعه و چالش ها ی ایدئولوژیک، قبیله ای؛ منازعه و چالش سیاسیون و نظامی ها و چالش نبودِ تخصص در اداره کشور و حکومت داری و یا بحران کارآمدی می باشد. همچنین چالش مشروعیت بین المللی ومشروعیت داخلی، چالش ها ی حقوق بشری، چالش ناامنی و گرو ه های رقیب و نیز چالش جدی اقتصادی است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که ایران در صدد است تا بر اساس رویکرد واقع گرایانه به منافع ملی خود در افغانستان بنگرد و بر عقلانیت سیاسی و گفتمان مردم سالاری در قبال تحولات این کشور در دوران امارت اسلامی نئوطالبانیسم بپردازد.؟ 

challenges and opportunities of the islamic emirate of afghanistan in relations with iran

after the islamic revolution of iran, the issue of afghanistan has always been one of the most important issues of iran’s foreign policy due to various reasons such as geopolitical features, cultural-civilizational commonalities and the presence of a large number of afghan immigrants in iran. the recent developments in afghanistan that led to the fall of ashraf ghani’s government and the re-formation of the islamic emirate; it doubled the attention of all experts and analysts to the issue of afghanistan. islamic emirate is the name that the taliban government uses to introduce itself. the first period of taliban rule in afghanistan was between 1996 and 2001. in 2021, the second period of taliban rule in afghanistan has begun. therefore, the taliban regaining power in afghanistan has led to the presentation of different views in the political and security fields. some thinkers see the reappearance of the taliban as a threat, while others see it as an opportunity for the islamic republic of iran. investigating the fundamental developments of afghanistan and getting to know the ideological characteristics of the taliban can be an opportunity for the islamic republic of iran to make the most of the emergence of an islamic ideological movement in its neighborhood. the main question of the article is what are the major challenges that the taliban government is facing and how will these challenges affect the relations between the islamic emirate of afghanistan and iran?