تحلیلی بر جنبش اسلامی داغستان

جنبش اسلامی داغستان از بازیگران موثر در تحولات اجتماعی این منطقه می‌باشد که با تاثیرپذیری از محیط دینی-فرهنگی چچن، از دو جریان سنتی و سلفی تشکیل شده است. غلبه گرایشات طریقتی و صوفیانه در میان اسلام‌گرایان داغستان، سبب گردیده است نهضت اسلامی این منطقه از قرن هجدهم به رغم مبارزه مسلحانه با استعمار بیرونی، رویکرد مسامحه‌آمیز و تساهل‌گرایانه در داخل پیش گیرد ولی از دهه هشتاد میلادی و به طور خاص با فروپاشی شوروی شاهد ترویج آموزه‌های سلفی با حمایت قدرت‌های فرامنطقه‌ای بوده است. با عنایت به اهمیت و جایگاه احزاب و جماعات اسلام‌گرا در تحولات معاصر شمال قفقاز، پرسش اصلی مقاله جاری آن است که جنبش اسلامی داغستان چه ماهیتی در میان جنبش‌های اسلامی معاصر دارد؟ نگارندگان با اتخاذ رویکرد توصیفی-تحلیلی و گردآوری داده‌های کتابخانه‌ای درصدد پاسخگویی به پرسش مذکور بوده‌اند. یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که با توجه به گرایش اکثریت جامعه داغستان به طریقت‌های صوفی و آگاهی فزاینده نسبت به تهدیدات عقاید سلفی در منطقه، رویکرد سنت‌گرایی طی دهه‌های آتی همچنان بر جنبش اسلام‌گرایی این منطقه حاکم خواهد بود و فعالیت‌های اجتماعی و دینی و نه کنش‌های سیاسی رسمی و ساختارمند، کانون تمرکز جماعات اسلامی این منطقه را تشکیل می‌دهد.

an analysis of the islamic movement of dagestan

the islamic movement of dagestan is one of the affecting players in the social developments of this region, which is influenced by the religious-cultural environment of chechnya, and consists of two broad schools, traditional and salafi. despite the armed struggle against foreign colonial powers, the predominance of tariqati and sufi tendencies among dagestani islamists has caused the islamic movement to take a tolerant attitude internally since the 18th century, but since the 1980s, especially with the collapse of the soviet :union:, salafi teachings and ethics have been promoted by the support of extra-regional powers. considering the significance and position of islamist parties and groups in the contemporary developments of the north caucasus, the main question of the current article is what is the nature of the islamic movement of dagestan among contemporary islamic movements? the authors have tried to answer the question by adopting a descriptive-analytical approach and collecting library data. the findings of the research reveal that the tendency of the majority of dagestan’s society towards sufi schools and the growing awareness of the threats of salafist beliefs in the region, traditionalism will continue to dominate the islamic movement of the region in the upcoming decades. therefore, the islamic groups of dagestan seek to concentrate on social and religious activities instead of formal-structured political engagement.