ارزیابی و رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری در سهام با رویکرد تکنیک نوین فرصت از دست رفته بر مبنای فاصله در فضای مختصات قطبی (oplo pocod)

مقدمه و اهداف: امروزه در دنیای اقتصاد مدرن با توجه به رشد بازار سرمایه، اهمیت سرمایه‌گذاری برای مردم بیشتر شده است. از دغدغه‌های اصلی  سرمایه‌گذاران در وهله اول انتخاب مناسب‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، نوعی سرمایه‌گذاری است که به جمع‌آوری وجوه سرمایه‌گذاران پرداخته تا در طیف متنوعی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کنند و از این طریق منجر به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و افزایش بازده می‌شود. در حوزه تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری، فرآیند انتخاب مناسب‌ترین صندوق از میان طیف وسیعی از گزینه‌ها می‌تواند پیچیده باشد. در ادبیات تحقیق، معیارهای مختلفی برای ارزیابی عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسعه داده شده است. در این تحقیق مهم‌ترین معیارها مشخص شده و با استفاده از تکنیک نوینی در حوزه تصمیم‌گیری چند معیاره مورد ارزیابی و رتبه‌بندی قرار گرفته‌اند. روش‌ها: فرصت از دست رفته یک مفهوم اساسی در اقتصاد و مدیریت است که به معنای هزینه‌های ناشی از عدم انتخاب بهترین گزینه ممکن در یک موقعیت خاص می‌باشد. این مفهوم می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای تعیین ارزش مرتبط با اطلاعات و تصمیم‌گیری‌های اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد. در واقع، فرصت از دست رفته به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از هزینه‌های واقعی انتخاب‌های خود داشته باشیم و به این ترتیب، تصمیمات بهتری اتخاذ کنیم. در این تحقیق، با توجه به مفروضات حل مساله، از تکنیک جدید فرصت از دست رفته بر مبنای فاصله در فضای مختصات قطبی (oplo pocod) برای ارزیابی و رتبه‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده شده است. این تکنیک به دلیل برخورداری از منطق قوی و علمی در تحلیل فرصت‌های از دست رفته، به عنوان ابزاری کارآمد در فرآیند تصمیم‌گیری شناخته می‌شود. یکی از مزایای بارز این تکنیک، قابلیت آن در انجام ارزیابی دقیق و رتبه‌بندی جامع از گزینه‌های مختلف است. با استفاده از این روش، می‌توان به‌سادگی و به‌طور سیستماتیک، فرصت‌های از دست رفته هر گزینه را سنجید و جایگاه آن‌ها را نسبت به بهترین وضعیت موجود مورد ارزیابی قرار داد. این ارزیابی براساس فاصله در فضای مختصات قطبی انجام می‌شود که به تحلیلگران این امکان را می‌دهد تا به صورت شهودی و کمی، نقاط قوت و ضعف هر گزینه را شناسایی کنند. به‌طور کلی، این تحقیق نه تنها به درک بهتر مفهوم فرصت از دست رفته کمک می‌کند، بلکه با ارائه یک روش نوین برای ارزیابی و رتبه‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، می‌تواند به سرمایه‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان در انتخاب‌های آگاهانه‌تر یاری رساند. این رویکرد می‌تواند به بهبود فرآیندهای تصمیم‌گیری در حوزه سرمایه‌گذاری و مدیریت مالی کمک کند و در نهایت به افزایش کارایی و اثربخشی سرمایه‌گذاری‌ها منجر شود.یافته‌ها: در این تحقیق با استفاده از فیلتر اندازه دارایی صندوق‌ها و عملکرد یک ساله، دو ساله و سه ساله و براساس اطلاعات موجود در سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران (فیپیران)، تعداد  20 صندوق سرمایه‌گذاری در سهام از بین انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که دارای بیشترین دارایی و بهترین عملکرد هستند، انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری گزینه 14 با مقدار 0.000841dol=، گزینه 15 با مقدار 0.017437 =dol و گزینه 19 با 0.03432 = dol بالاترین رتبه‌بندی را داشته‌اند.نتیجه‌گیری: بر اساس این تحقیق ضمن رتبه‌بندی جامع گزینه‌ها به تحلیل جزئی‌تر در سه بعد ویژگی‌های صندوق، ویژگی‌های شخصیتی مدیر صندوق و معیارهای ارزیابی عملکرد صندوق پرداخته شده است. مدیران هر صندوق سرمایه‌گذاری، ضمن آگاه شدن از رتبه صندوق، می‌توانند کارآمدی و ناکارایی صندوق را در ابعاد مختلف و براساس صندوق‌های برتر تحلیل نمایند.

evaluation and ranking of stock funds using opportunity losses based polar coordinate distance (oplo pocod) technique

introduction: today, in the modern economy, due to the growth of the capital market, the importance of investment for people has increased. one of the main concerns of investors, in the first instance, is selecting the most appropriate investment option. mutual funds are a type of investment that gathers investors’ funds to invest in a diverse range of securities, thereby reducing investment risk and increasing returns. in the field of investment decision making, the process of selecting the most appropriate fund from a wide range of options can be complex. in the literature, various criteria have been developed to evaluate the performance of mutual funds. in this research, the most important criteria have been identified and evaluated using a new technique in the field of multi criteria decision making.methods: opportunity loss is a fundamental concept in economics and management, referring to the costs incurred from not choosing the best possible option in a particular situation. this concept can serve as the basis for determining the value associated with information and economic decision making. in fact, opportunity loss helps us better understand the real costs of our choices, enabling us to make more informed decisions. in this research, based on the problem solving assumptions, a new technique called opportunity loss based polar coordinate distance (oplo pocod) has been used for evaluating and ranking mutual funds. due to its strong and scientific logic in analyzing opportunity losses, this technique is recognized as an efficient tool in the decision making process. one of the notable advantages of this technique is its ability to conduct precise evaluations and comprehensive rankings of various options. using this method, it is possible to systematically assess the opportunity losses of each option and evaluate their positions relative to the best available condition. this evaluation is based on distance in polar coordinate space, which allows analysts to identify the strengths and weaknesses of each option both intuitively and quantitatively. overall, this research not only contributes to a better understanding of the concept of opportunity losses but also provides a novel method for evaluating and ranking mutual funds, assisting investors and decision makers in making more informed choices. this approach can enhance decision making processes in the fields of investment and financial management, ultimately leading to increased efficiency and effectiveness of investments.results and discussion: in this research, using the filters of fund size and one year, two year, and three year performance, and based on the information available on the website of the financial information processing center of iran (fipiran), 20 stock funds were selected from among various mutual funds with the most assets and best performance. the research results indicate that stock funds option 14 with a dol value of 0.000841, option 15 with a dol value of 0.017437, and option 19 with a dol value of 0.03432 received the highest rankings.conclusion: based on this research, in addition to a comprehensive ranking of the options, a more detailed analysis has been conducted on three dimensions: the characteristics of the mutual fund, the personality characteristics of the mutual fund manager, and the performance evaluation criteria of the mutual fund. mutual fund managers, by becoming aware of their fund’s ranking, can analyze the efficiency and inefficiency of the fund across various dimensions and based on top performing funds.