تبیین اثر مدیریت دانش مشتری بر کیفیت نوآوری از طریق چابکی استراتژیک با نقش تعدیل‌گر شدت رقابت: مطالعه‌ای در شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی

مقدمه و هدف: رقابت پیچیده باعث شده است تا شرکت‌ها برای بقا و بهبود عملکرد خود بیش‌از‌پیش به تصمیمات استراتژیک در مورد محصولات و خدمات خود اهمیت دهند. یکی از راه‌های بقای شرکت‌ها بهبود کیفیت در نوآوری محصولات و خدمات شرکت‌ها است؛ زیرا کیفیت مطلوب نوآوری در محصولات و خدمات در هر شرکتی می‌تواند به رشد عملکرد آن شرکت منجر شود. از سوی دیگر، دانش یکی از کلیدی‌ترین منابع برای شرکت‌ها در پرتو اقتصاد مدرن، جامعه دیجیتال و انقلاب اطلاعاتی است؛ جایی که شرکت‌ها بر اساس ارائه محصولات باارزش و مبتنی بر دانش، رضایت مشتری را جلب می‌کنند و به رقابت می‌پردازند. به همین دلیل برای بهبود کیفیت نوآوری، تمرکز بر مدیریت دانش مشتری به‌منظور مدیریت خواسته‌های مشتریان و تبدیل آن‌ها به عناصر مثبت برای موفقیت شرکت می‌تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد. قابل‌ذکر است که ارائه بیشتر خدمات بهداشتی و پزشکی به وسایل و تجهیزات مناسب وابسته است؛ ازاین‌رو شرکت‌های تولیدی ایرانی در زمینه تجهیزات پزشکی برای نوآوری و بهترکردن کیفیت نیازمند به‌کارگیری دانش دقیق هستند؛ زیرا نقش مهمی در کارایی سیستم سلامت کشور دارند؛ازاین‌رو هدف این پژوهش، تاثیر مدیریت دانش مشتری بر کیفیت نوآوری با نقش میانجی چابکی استراتژیک و نقش تعدیل‌گری شدت رقابت است. روش‌ها: این پژوهش از نوع مطالعات کمّی، فرضیه‌ای استنتاجی و کاربردی است. جامعه پژوهش حاضر شامل شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی است که در زمینه تولید وسایل و تجهیزات پزشکی فعالیت دارند. نمونه آماری از طریق فرمول کوکران با جامعه آماری 382 شرکت، برابر با 192 نمونه برآورد شد و ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها به کار رفت. قابل‌ذکر است که برای اطمینان از پرسشنامه، عملیات روایی و پایایی توسط متخصصان این حوزه صورت گرفت؛ همچنین برای تبیین موضوع چندین فرضیه ارائه شده است که به روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و به‌صورت حداقل مربعات جزئی ارزیابی شدند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مدیریت دانش مشتری بر چابکی استراتژیک و کیفیت نوآوری در شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی اثر مثبت و قابل‌توجه دارد؛ همچنین چابکی استراتژیک به‌صورت مستقیم تاثیر معنا‌دار بر کیفیت نوآوری شرکت‌های ایرانی در زمینه تولید تجهیزات پزشکی دارد؛ از سوی دیگر نقش میانجی چابکی استراتژیک در رابطه بین مدیریت دانش مشتری و کیفیت نوآوری معنا‌دار است. درنهایت خروجی نرم‌افزار نشان می‌دهد که متغیر شدت رقابت رابطه بین مدیریت دانش مشتری و کیفیت نوآوری را به‌صورت منفی تعدیل‌ می‌کند.نتیجه‌گیری: در این پژوهش با ارائه یک الگوی مفهومی جدید در راستای بهبود کیفیت نوآوری در شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی نسبت به افزایش مبانی نظری موضوع و پرکردن شکاف این حیطه اقدام شد که در مطالعات قبلی ارزیابی نشده بود. به‌طورکلی نتایج نشان داد برای اینکه شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی بتوانند برای بهبود کیفیت نوآوری خود اقدام کنند، نیاز به تصمیم‌گیری استراتژیک در زمینه مدیریت دانش مشتریان دارند؛زیرا داشتن دانش مطلوب از سوی مشتریان، قابلیت چابکی شرکت‌ها در رویارویی با چالش‌ها و مسائل مختلف داخلی و خارجی را بهبود می‌بخشد و رقابت بازار و تداوم فعالیت را برای این شرکت‌ها قابل‌کنترل می‌کند. بر این اساس، مطالعه حاضر نشان داد که مدیریت دانش مشتری یک عامل کلیدی و مهم برای بهبود کیفیت نوآوری در شرکت‌های ایرانی تولیدکننده تجهیزات پزشکی است که متغیرهای اثرگذار مانند چابکی استراتژیک و شدت رقابت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این پژوهش بر اساس نتایج، پیشنهادهای کاربردی و نیز پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آتی ارائه شده است.

explaining the effect of customer knowledge management on innovation quality through strategic agility with the moderating role of competition intensity: a study in medical equipment manufacturing firms

introduction: complex competition has prompted firms to focus more on strategic decisions regarding products and services to survive and improve performance. one way for firms to survive is by enhancing the quality of innovation in their products and services, as high-quality innovation can lead to improved company performance. knowledge is a crucial resource for firms in the modern economy, digital society, and information age, where customer satisfaction and competitive advantage are achieved through valuable, knowledge-based products. therefore, focusing on customer knowledge management to handle customer demands and transform them into positive elements for the company’s success is of great importance. providing most health and medical services depends on appropriate tools and equipment. thus, iranian manufacturing firms in the medical equipment sector need precise knowledge to innovate and improve quality, playing a significant role in the efficiency of the country’s health system. this study aims to investigate the effect of customer knowledge management on innovation quality, with the mediating role of strategic agility and the moderating role of competition intensity.methods: this research is quantitative, hypothesis-driven, and applied. the study population includes iranian knowledge-based firms active in producing medical devices and equipment. a sample size of 192 was estimated from a population of 382 firms using cochran’s formula. a questionnaire was used for data collection, with validity and reliability ensured by experts in the field. several hypotheses were presented and evaluated using structural equation modeling and partial least squares. result and discossion: the results show that customer knowledge management positively and significantly impacts strategic agility and innovation quality in medical equipment manufacturing firms. additionally, strategic agility has a direct significant effect on innovation quality in these firms. the mediating role of strategic agility between customer knowledge management and innovation quality was also found to be significant. finally, the analysis indicates that competition intensity negatively moderates the relationship between customer knowledge management and innovation quality.conclusion: this research, by presenting a new conceptual model for improving innovation quality in medical equipment manufacturing firms, contributes to the literature and fills a gap not previously addressed. overall, the results suggest that to improve innovation quality, these firms need to make strategic decisions in customer knowledge management. possessing the right customer knowledge enhances firms’ agility in facing internal and external challenges, making market competition and business continuity more controllable. therefore, customer knowledge management is a key factor for improving innovation quality in iranian medical equipment manufacturing firms, influencing variables such as strategic agility and competition intensity. based on the findings, practical suggestions and recommendations for future research are provided.