ارائه مدل عوامل کلیدی موفقیت برای مقابله با اثر موجی در زنجیره تامین فرش ماشینی ایران: نگاهی بر همه‌گیری کرونا

زنجیره‌های تامین برای بقا باید بتوانند با اختلالات مقابله کنند. همه‌گیری کرونا یکی از مهم‌ترین اختلالاتی بود که توانست به اثر موجی در زنجیره تامین منجر شود. اثر موجی به اختلالی اشاره دارد که اثر آن به‌صورت دومینویی سایر قسمت‌های زنجیره تامین را تحت تاثیر قرار می‌دهد و احتمال وقوع آن کم، اما اثرگذاری آن بالا است. این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای مقابله با اثر موجی در زنجیره تامین فرش ماشینی ایران است. در این پژوهش بر اساس مصاحبه‌های عمیق عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شد؛ سپس با رویکرد نقشه شناختی فازی، مدل عوامل کلیدی موفقیت ایجاد شد. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان صنعت فرش ماشینی است. نتایج نشان داد که 23 عامل کلیدی موفقیت برای مقابله با اثر موجی وجود دارد که در میان آن‌ها «دیجیتال‌سازی زنجیره تامین»، «مدیران توانمند و کارآمد» و «هماهنگی در زنجیره تامین» به‌عنوان مهم‌ترین عوامل اثرگذار و «هماهنگی در زنجیره تامین»، «برنامه‌ریزی مناسب» و «انعطاف‌پذیری در تولید» به‌عنوان مهم‌ترین عوامل مرکزی باید موردتوجه ویژه قرار گیرند؛ درنتیجه به سیاست‌گذاران توصیه می­شود برای ارتقای این موارد به رفع مشکلات هوشمندی کسب‌وکار و زنجیره تامین، ماموریت گرا کردن دانشگاه‌ها، برگزاری کارگاه‌های توانمندسازی مدیران و رفع موانع رفتاری زنجیره تامین توجه داشته باشند.

presenting a model of critical success factors to cope with the ripple effect in iran’s machine-made carpet supply chain: corona pandemic effects

supply chains that are meant to survive must be able to cope with disruptions. the covid-19 pandemic was one of the most important disruptions that could cause a ripple effect in the supply chain. a ripple effect refers to a disruption that affects other parts of the supply chain like a domino effect, and while the probability of its occurrence is low, its impact is high. this study aims to identify the key success factors for coping with the ripple effect in iran’s machine-made carpet supply chain. in this research, the critical success factors were identified based on in-depth interviews. then, using the fuzzy cognitive map approach, a model of the critical success factors was created. the statistical population of this research consists of experts in the machine-made carpet industry. the findings showed that there are 23 critical success factors to cope with the ripple effect in the machine-made carpet supply chain. among them, &supply chain digitization&, &capable and efficient managers&, and &supply chain collaboration& were identified as the most essential influencing factors, while &supply chain collaboration&, &proper planning&, and &flexibility in production& were identified as the most important central factors that require special attention. therefore, policymakers are recommended to focus on enhancing these areas by promoting business intelligence and supply chain management, making universities more mission-oriented, organizing empowerment workshops for managers, and removing supply chain behavioral barriers.