عوامل موثر بر عدم پذیرش صاحبکار توسط موسسات حسابرسی

رقابت شدید در حرفه حسابرسی می‌تواند منجر به تشویق موسسات حسابرسی به یافتن صاحبکاران جدید گردد. با این وجود، حسن شهرت موسسه حسابرسی از نظر قابل اتکا بودن بسیار با اهمیت بوده و عموماً آنها تمایل به پذیرش صاحبکاران با سابقه سوء استفاده‌های مدیریت یا ارائه گزارش‌های گمراه‌کننده ندارند. لذا این پژوهش با بهره‌گیری از منابع علمی به استخراج مهم‌ترین مقوله‌های کلی و مولفه‌های موثر بر عدم پذیرش صاحبکار می‌پردازد. بر این اساس، مصاحبه نیمه ‌ساختار یافته‌ای با 16 نفر از شرکا و مدیران فنی موسسات حسابرسی، طراحی و اجرا گردیده است. مقوله‌ها و مولفه‌های موثر بر تصمیم عدم پذیرش صاحبکار، از طریق کدگذاری و تحلیل مضمون مصاحبه‌های انجام شده، شناسایی و بر اساس آن پرسشنامه‌ای طراحی و داده‌ها (234 پرسشنامه تکمیل شده) گردآوری شدند. نتایج نشان داد که به ترتیب پنج مقوله‌ کلی شامل اطلاعات مالی شرکت، عدم خوشنامی صاحبکار، عدم امکان رعایت الزامات اخلاقی موسسه، فقدان توانایی‌ها برای اجرای کار حسابرسی و ماهیت عملیات صاحبکار، مهم‌ترین مقوله‌های موثر بر تصمیم عدم پذیرش صاحبکار هستند. نتایج این پژوهش نشان داد که مقوله‌های موثر بر عدم پذیرش صاحبکار در ایران می‌تواند در مواردی متفاوت از مقوله‌های برجسته شده در متون بین‌المللی باشد.

Effective Factors on Client Non-acceptance Decision by Auditing Firms

High competition in the auditing profession can encourage auditing firms to find new clients. However, the reputation of the auditing firm is important in terms of reliability, and they are generally reluctant to accept clients with management misconduct or misleading reporting. Therefore, this research uses scientific sources to extract the most important general categories and components affecting client nonacceptance decision. Accordingly, a semistructured interview with 16 partners and technical managers of auditing firms is designed and conducted. The categories and components affecting the nonacceptance decision are identified through coding and content analysis of the interviews. Then a questionnaire is designed and data (234 completed questionnaires) is collected based on it. The results show that the five general categories including company financial information, notoriety and discredit of the client, inability to comply with the ethical requirements of the institution, inability to perform audit work and the nature of the client’s operations are the most important factors influencing the nonacceptance decision. The results also show that in some cases, the categories affecting client nonacceptance decision in Iran may be different from the categories highlighted in international texts.