ارزیابی میزان انطباق مطالعات اقتصاد کلان ایران با اولویت‌های پژوهشی اقتصاد ایران به روش تحلیل محتوا

انجام مطالعات طبق اولویت‌های اقتصادی کلان کشور موجب تسریع در پیشرفت علمی می‌شود. مقاله حاضر برای بررسی این موضوع به آزمون این فرضیه می‌پردازد که «مطالعات اقتصاد کلان ایران منطبق با اولویت‌های پژوهشی اقتصاد ایران نبوده‌اند». برای آزمون فرضیه، وضعیت فعلی مطالعات با وضعیت بایسته آن مقایسه می‌شود. وضعیت فعلی از تحلیل محتوای مقاله‌های علمی ـ پژوهشی اقتصاد کلان ایران در دوره 86-1379 و وضعیت بایسته از تحلیل محتوای پنج کتاب تحلیلی اقتصاد ایران به دست می‌آید. آزمون فرضیه موجب رد آن نشد در نتیجه می‌توان گفت: مطالعات اقتصاد کلان ایران منطبق با اولویت‌های پژوهشی اقتصاد ایران نبوده‌اند. بیشترین موضوعاتی که کتب تحلیلی اقتصاد ایران بدان پرداخته‌اند عبارتند از: الگوی توزیع و تخصیص درآمد ملی (6/8 درصد)، هزینه‌های دولت (8/7 درصد)، تولید ملی (7/7 درصد) و تورم (2/7 درصد). این چهار موضوع تقریباً سهمی برابر با یک‌سوم موضوعات دارند. بیشترین موضوعی که مطالعات اقتصاد کلان ایران بدان پرداخته‌اند عبارتند از: رشد اقتصادی (4/10 درصد)، تورم (8/9 درصد)، نظام ارزی (8/7 درصد) و سرمایه‌گذاری (4/6 درصد). بیش از یک‌سوم مقالات تنها به این چهار موضوع پرداخته‌اند. طبق نظر اساتید اقتصاد ایران منعکس‌شده در کتب آنان، لازم است درباره موضوعات محیط اقتصاد کلان ایران، سیاست پولی و بانکداری مرکزی، جنبه‌های اقتصاد کلان نفت و گاز و جنبه‌های اقتصاد کلان دولت، بیشتر از مقدار فعلی کار پژوهشی انجام گیرد.