بررسی پایداری مخارج سلامت در ایران: شواهد جدیدی بر اساس رویکرد Ardl

سرانه مخارج سلامت در هر اقتصاد یکی از مهم‌ترین شاخص‏های توسعه سرمایه انسانی محسوب می‏شود که بر بهره‏وری نیروی کار و افزایش رشد اقتصادی تاثیر فراوانی دارد. هزینه‏های صورت گرفته در این بخش از دیدگاه اقتصادی، سرمایه‏گذاری در سرمایه انسانی معرفی شده است. ازآنجایی‌که در کشورهای درحال‌توسعه بخش قابل‌توجهی از بودجه کشور و درآمد خانوارها صرف مخارج سلامت می‏شود، بررسی روند این مخارج، میزان منابع تخصیص داده شده و تشخیص عوامل موثر بر آن ‌یکی از چالش‏های اساسی حوزه سلامت است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی پایداری سرانه مخارج سلامت در ایران طی دوره 1360 تا 1396 با استفاده از متغیر‏های جمعیت، درآمد و نرخ تورم است که درراستای افزایش سرمایه انسانی جهت تسهیل رشد اقتصادی و تخصیص بهینه بودجه‏ دولت به‌منظور ارتقای عدالت اقتصادی است. برای بررسی پایداری سرانه مخارج سلامت از روش خودرگرسیونی با وقفه‏های توزیعی (ardl) و آزمون باند استفاده‌ شده است. یافته‏ها نشان می‏دهند که هزینه‏های سرانه سلامت در ایران طی دوره موردمطالعه دارای روندی ناپایدار بوده و وجود معادله هم‌جمعی بلندمدت به تایید نرسیده است. نتایج تخمین کوتاه‏مدت بیان می‌دارد که ضریب درآمد و جمعیت اثر مثبت ولی نرخ تورم تاثیری منفی بر سرانه هزینه‏های سلامت در ایران داشته‏اند. براساس یافته‏های این پژوهش، کنترل تورم از سوی دولت می‏تواند نقش مهمی در ارتقای کیفیت سرمایه انسانی در ایران داشته باشد و اجرای سیاست‌هایی در جهت کنترل آن توصیه می‏شود.